تومور مغزی هم قابل درمان است ، اگر خوش شانس باشید و به نوع خوش خیم آن مبتلا شده باشید !! البته اگر تشخیص تومور مغزی به موقع انجام شود کنترل و درمان آن امکان پذیر است. تومور مغزی خوش خیم، از سلول های غیرسرطانی تشکیل میشود و به فراتر از محل منشأ خود انتشار پیدا نمیکند. سرطان مغز به رشد غیرطبیعی بافت مغز گفته میشود که برخلاف دیگر تومورها، فقط در داخل مغز گسترش مییابد و امکان انتشار (متاستاز) آن به خارج از بافت مغز نادر است.
تومور مغزی در صورتی که حاوی سلول های سرطانی باشد و یا از سلول های بیضرری در یک ناحیه تشکیل شده باشد که یک یا چند عملکرد حیاتی را مهار و مختل کند، تومور مغزی بدخیم محسوب میشود.
شما میتوانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
آیا تومور مغزی خطرناک است؟
سالیانه بیش از 17.000 تومور مغزی در ایالات متحد آمریکا تشخیص داده میشود. درحدود نیمی از همه تومورهای مغز، خوشخیم هستند اما در محل تهدیدکننده حایت قرار گرفتهاند. بقیه موارد، بدخیم هستند و به بدن تهاجم میکنند.
تومورهای مغزی خوشخیم
تومور مغزی
تومروهای مغزی خوشخیم از سلول های بیضرری تشکیل شدهآند که حاشیههای کاملاً مشخصی دارند و معمولاً با عمل جراحی مغز بهطور کامل برداشته میشوند و عود آنها بعید است. تومورهای مغزی خوش خیم به بافتهای مجاور انتشار نمییابند، اما ممکن است درد شدیدی را ایجاد کنند و سبب آسیب دائمی مغز و مرگ شوند. تومورهای مغزی خوشخیم، گاهی اوقات ممکن است بدخیم شوند.
تومورهای مغزی بدخیم حاشیههای مشخصی ندارند، تمایل به رشد سریع دارند، فشار دورن مغزی را افزایش میدهند و میتوانند در مغز یا نخاع، و هرجایی از بدن، پخش شوند و گسترش یابند. گسترش تومورهای مغزی بدخیم به خارج از دستگاه اعصاب مرکزی، غیرمعمول است.
تومورهای مغزی با منشا مغز و نخاع
تومورهای مغزی اولیه در مغز به وجود میآیند. این تومورها حدود 1٪ همه سرطانها و 5/2٪ همه مرگومیرهای ناشی از سرطانها را تشکیل میدهند.
تومورهای مغزی از منشا خارج مغز و نخاع یا متاستازی
تقریباً 25٪ کل بیماران سرطانی با انتشار سلول های سرطانی از بخشهای دیگر بدن به مغز، به تومورهای مغزی ثانویه یا متاستازی، مبتلا میشوند. در این بیماران سرطانی ، احتمال ابتلا به تومورهای مغزی ثانویه بیشتر است:
این تومروهای منتشر شده به مغز در هر بخشی از مغز یا نخاع، ممکن است گسترش پیدا کنند.
چه افرادی به تومورهای مغزی مبتلا میشوند؟
تومورهای مغزی در هر سنی میتوانند بروز کنند، اما در کودکان 3-12 سال ودر بزرگسالان 40-70 ساله شایعتر است. سرطان مغزی ، دومین علت رایج مرگومیر ناشی از سرطان از تولد تا 34 سالگی و سومین علت مرگومیر ناشی از سرطان در مردان 35-54 ساله است. گاهی اوقات تومور مغزی ودستگاه اعصاب مرکزی، با بیماری ایدز رابطه دارند.
علت تومورهای مغزی که از مغز و نخاع منشا گرفته است، بسیار پیچیده میباشد اما افرادی که با لاستیک و مواد شیمیایی خاصی کار میکنند، میزان خطر بروز تومور مغزی در آنان، بیشتر از حد متوسط است.
هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد آسیب سر سبب تومور مغزی شود، اما محققان تلاش میکنند تا رابطه (در صورتی که رابطهای وجود داشته باشد) میان تومورهای مغزی و ویروسها، سابقه خانوادگی و قرار گرفتن در معرض میدانهای الکترومغناطیسی به مدت طولانی را تعیین کنند.
علائم تومور های مغزی چیست؟
معمولاً علائم تومور مغزی خود را نشان نمی دهد تا زمانیکه آنقدر بزرگ شود که جایگزین و سبب آسیب رساندن و تخریب بافت ظریف مغزی بشود. از علائم هشدار دهنده تومور مغزی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سردردهایی که روزبهروز درد آنها بیشتر و به هنگام دراز کشیدن، افزایش مییابند؛
تهوع و استفراغ یا استفراغ ناگهانی که با تهوع همراه نیست؛
تشنج های ناگهانی و بدون سابقه؛
گیجی، از دست دادن هماهنگی یا تعادل؛
تغییرات شخصیتی؛
از دست دادن حافظه؛
مشکل در تکلم؛
تغییرات در حس بدن یا لمس شدن؛
اختلال ذهنی؛
سستی یا فلج یکطرف بدن.
در صورت بروز یک یا چند علامت از علائم فوق، باید به پزشک مراجعه کرد.
تشخیص تومور مغزی چگونه است؟
اگرچه علائم تومور مغزی، ممکن است در بسیاری از بیماریهای دیگر نیز وجود داشته باشد، علائم زیر بر وجود تومور مغزی تأکید میکنند و جدی گرفتن آن بسیار مهم است:
دردهای مداوم همراه با تهوع و تشنج؛
ضعف تدریجی بینایی، قدرت تکلم، شنوایی، لامسه و یا ناتوانی در استفاده از بازو، سر، مچ پا به پایین یا کل پا.
در صورتی که بیمار یک یا چند علامت از علائم فوق را داشته باشد، پزشک مراقبتهای اولیه معاینه جسمی کاملی را انجام خواهد داد، جزئیات سابقه پزشکی را بررسی و معاینه عصبی کامل را برای ارزیابی موارد زیر، تجویز خواهد کرد:
تعادل و هماهنگی؛
تفکر و حافظه انتزاعی؛
حرکات چشم؛
شنوایی، لامسه و حس بویایی؛
حرکت اندام ها؛
کنترل عضلات صورت و حرکات سر و زبان؛
هوشیاری.
در صورتی که نتایج این معاینات تأیید کند که بیمار ممکن است تومور مغزی داشته باشد، متخصص اعصاب انجام برخی یا همه آزمایشهای تشخیصی ذیل را توصیه خواهد کرد:
تفسیر این تصاویر و نتایج تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی به متخصص اعصاب این امکان را میدهد که وجود تومور را تعیین کند، اما بررسی با نمونه برداری از بافت تومور تنها روش قطعی شناسایی نوع سلول های آن است.
نامگذاری و درجهبندی تومورهای مغزی
نام هر تومور مغزی، توصیفکننده جایگاه و منشأ چگونگی رشد و نوع سلول های آن است. تومورها در بزرگسالان، براساس موارد زیر، درجهبندی میشوند:
چگونگی بدخیم بودن آن؛
چگونگی رشد سریع آن و احتمال تهاجم به بافتهای دیگر؛
میزان شباهت سلول های آن به سلول های طبیعی (هر قدر سلول های یک تومور، غیرطبیعیتر به نظر برسند، احتمال رشد سریع آنها بیشتر است).
تومورهای مغزی درجه پایین معمولاً حاشیههای مشخصی دارند و برخی از آنها کیستهایی را ایجاد میکنند. این تومورها به کندی رشد میکنند، اگرچه این امکان وجود دارد که اصلاً رشد نکنند. این تومورها ممکن است در سراسر مغز پخش شوند، اما بهندرت به دیگر بخشهای بدن انتشار میدهند.
تومورهای درجه میانی و بالا،سریعتر از تومورهای درجه پایین، رشد میکنند. این تومورها که تومورهای «واقعاً بدخیم» نیز نامیده میشوند، معمولاً به بافت سالم انتشار مییابند. الگوی رشد آن ها، برداشتن کل تومور را مشکل میسازد و این تومورها، اغلب بیشتر از دیگر تومورهای درجه پایین، عود میکنند.
هر تومور مغزی بهتنهایی میتواند چندین نوع سلول گوناگون در خود داشته باشد.
درجه تومور با بالاترین میزان بدخیمی یافتشده بهوسیله میکروسکوپ تعیین میشود، حتی اگر اغلب سلول های تومور، بخیم نباشند.
تومور انتشار یافته، توموری است که در بافت اطراف، رشد میکند.
انواع تومورهای مغزی
گلیوم اصطلاحی است که به شایعترین تومورهای مغزی اولیه اطلاق میشود. گلیومها از سلول هایی تشکیل شده اند که داخل مغز وضیفه مهمی دارند. وضیفه آن ها این است که سلول های عصبی را حمایت و تغذیه میکنند. این تومورها، ممکن است بدخیم یا خوشخیم باشند. استروسیتومها، اپاندیمومها و گلیومهای مختلط، سه نوع ازمتداولترین گلیومها هستند.
آیا تومور مغزی درمان میشود؟
شانس درمان تومور مغزی به محل تومور و نوع سلول های آن، بستگی دارد. بیماری که تومور او خیلی سریع و در مراحل اولیه شناسایی و به طور کامل برداشته شده است،ممکن است بهطور کامل، بهبود پیدا کند.
اما تومور مغزی، میتواند منجر به آسیب شود یا بافت طبیعی مغز را تخریب و مشکلات زیر را ایجاد کند:
اشکالاتی در ارتباط با تفکر، گفتار و هماهنگی اعضای بدن؛
اگرچه موارد فوق، مشکلات پس از عمل جراحی هستند، ممکن است در ابتدا، شدیدتر از علائمی باشند که در اثر تومور، ایجاد شدهاند. این علائم احتمالاً بهمرور زمان، از بین میروند.
کاردرمانی ممکن است به بیماران و خانوادههایشان روشهای جدید انجام وظایف روزانه را بیاموزد. فیزیوتراپی به بیماران در حفظ تعادل، بیان افکار، گفتار یا بلع کمک میکند. کودکان ممکن است قبل و بعد از بازگشت از مدرسه به معلم خصوصی نیاز داشته باشند.
برای بیماران مبتلا به تومورهای مغزی لاعلاج، آسایشگاههای خاصی وجود دارد. این آسایشگاهها محیط حمایتی را فراهم میآورند و به بیماران کمک میکنند تا درد را مدیریت کنند و آسایش داشته باشند.
درمان تومور مغزی چگونه است؟
در درمان تومورهای مغزی، از گروههای متشکل از بهترین متخصصین در چندین رشته علمی، استفاده میشود که براساس موارد ذیل تصمیمگیری خواهند کرد:
نتایج آزمایشهای تشخیصی؛
اندازه تومور، وضعیت و الگوی رشد؛
سابقه سلامت بیمار و وضعیت پزشکی موجود؛
خواستههای بیمار و خانوادهاش.
جراحی مغز برای درمان تومور مغزی
جراحی، درمانی بسیار کارآمد برای تومورهای مغزی قابل دسترسی است که میتوان بدون ایجاد آسیب عصبی جدی، آن را برداشت. روشی که اغلب به کار برده میشود، باز کردن جمجمه است،اما هدف هر نوع جراحی تومورمغزی عبارت است از:
برداشتن تومور تا جایی که امکانپذیر است؛
برداشتن بافت تومور برای تجزیه و تحلیل با استفاده از میکروسکوپ که این امکان را برای جراحان مغز فراهم آورد که محل دقیق تومور و چگونگی رشد آن را بدانند؛
ایجاد مجرایی برای ورود داروهای شیمیدرمانی و پرتوهایی که در مغز، کار گذاشته میشوند.
قبل از انجام عمل جراحی مغز، اغلب موارد زیر به بیمار تجویز میشود:
کورتون: جهت کاهش تورم بافت مغز؛
داروهای ضد تشنج به منظور پیشگیری یا کنترل صرع؛
پرتودرمانیهایی (رادیوتراپی) که اندازه تومور را کوچک میکند.
بیمارانی که تومورهای مغزی بدخیم آنها به طور کامل برداشته میشود، ممکن است به درمان دیگری نیاز نداشته باشند، اما معاینات عصبی و فیزیکی دورهای و سی.تی اسکن یا ام آر آی گاهی اوقات برای مشخص کردن عود تومور، توصیه میشود.
از آنجا که جراحان نمیتوانند اطمینان حاصل کنند که آیا کل ذرات تومور انتشار یافته، خارج شده است؟ بنابر این پرتودرمانی و شیمیدرمانی بهمنظور ریشهکن کردن سلول هایی که ممکن است در زیر چاقوی جراحی، نادیده گرفته شدهاند، انجام میشود.
در صورتی که نتوان تومور را به طور کامل برداشت خارج کردن بخشی از آن (خارج کردن بخش اعظم ماده تشکیلدهنده ضایعه) میتواند علائم بیمار را تسکین دهد، حس خوب بودن را تقویت کند و تأثیر درمانهای دیگر را افزایش دهد.
پرتودرمانی برادی درمان تومور مغزی
پرتودرمانی (رادیوتراپی) خارجی بهطور کلی سرپایی انجام میگیرد و پرتو به تومور و نواحی اطراف آن، هدایت میشود.
“پرتودرمانی کاشتنی” نوعی بسیار مفید ار آن است که نیاز مند قرار دادن قطعات ریز ماده رادیواکتیو درمغز است که بهطور دائم یا برای مدت زمان کوتاهی در مغز، قرار میگیرد. این قطعات ریز رادیواکتیو دوزهای مشخصی از پرتو را در هر روز آزاد میکنند. بیماران معمولاً در طول چند روزی که این قطعه های رادیواکتیو فعالیت زیادی دارند، در بیمارستان بستری میشوند.
جراحی استرئوتاکتیک، مستلزم قرار دادن سر بیمار در قالبی بهمنظور ثابت نگهداشتن آن، استفاه از روش های تصویربرداری برای تعیین مکان دقیق سلول های تومور و استفاده از ابزار پیچیدهای به نام “گاما نایف” بهمنظور هدایت پرتو دقیقاً به آن نقطه است.
شیمی درمانی برای درمان تومور مغزی
داروهای ضد سرطان، ممکن است از راه های زیر تجویز شود:
خوراکی
تزریق به داخل رگهای خونی
تزریق به عضلات
مستقیم در مایع مغزی- نخاعی
شیمی درمانی ممکن است همراه با پرتودرمانی و جراحی به منزله بخشی از درمان اولیه بیمار، استفاده شود یا بهتنهایی برای درمان تومورهایی که در همان محل یا بخش دیگری از بدن عود کردهاند، استفاده شود.
در صورتی که کودکان بسیار خردسال به تومور مغزی مبتلا شوند، غالباً شیمیدرمانی برای حذف یا به تأخیر انداختن نیاز به پرتودرمانی استفاده میشود.
درمانهای دیگر برا تومور مغزی
در صورتی که تومرو مغزی را نتوان معالجه کرد، درمان بهمنظور آسایش بیمار تا حد ممکن و حفظ عملکرد عصبی او انجام میشود. پزشک ممکن است برای بیمار موارد زیر را تجویز کند:
مسکن بهمنظور تسکین درد؛
داروهای ضدسرطان برای محدود کردن رشد تومور؛
داروهای ضدتشنج بهمظور کنترل تشنج؛
استروئیدها برای کاهش تورم بافت مغز.
درمانهای بالقوه
دانشمندان در حال بررسی روشهایی هستند که توانایی داروهای شیمیدرمانی را برای نفوذ به حالم خونی- مغزی (که دستگاه عصبی مرکزی را با جداسازی مغز از گردش خون در سرتاسر بدن محافظت میکند) و حمله به سلول های سرطانی را که به بافت داخل آن ارتشاح یافتهاند، افزایش دهند.
محققان تومور مغزی همچنین در زمینههای زیر تحقیق میکنند:
روشهای جراحی کمتر تهاجمی؛
روشهای وارد کردن داروهای شیمیدرمانی به داخل سلول های تومور بهمنظور کم کردن نیاز به پرتودرمانی؛
فنون آزمایشگاهی که پزشک را قادر سازد داروهای شیمیدرمانی را برای از بین بردن انواع خاصی از تومورها، انتخاب کند.
ژندرمانی که در این روش، ماده دستکاری شده بهلحاظ ژنتیکی بهوسیله سلسلهای از ویروسها به آلودهکننده سلول های تومور منتقل میشوند و آنها را به سلول های سالم تبدیل میکنند، رشد آنها را متوقف میسازند و یا آنها را از بین میبرند.
درمان جایگزین
معالجه تومورهای مغزی با درمانهای جایگزین، اثبات نشده است و هرگز نباید جایگزین درمانهای متداول شود. با این حال درمانهای مکمل (که همراه با درمانهای استاندارد انجام میشوند نه بهجای آنها) میتوانند به برخی بیماران کمک کنند تا بر تنش بیماری خود و عوارض جانبی درمان، غلبه کنند.
پس خوراند زیستی، به بیماران یاد میدهد تا ضربان قلب، کشیدگی عضلات و دیگر عملکردهای بدن مرتبط با تنش را کنترل کنند. برخی بیماران ادعا میکنند که شبیه سازی هدایتشده (تجسمسازی) به انها کمک میکند تا احساس سلامت بیشتری کنند و بیماری را بیشتر کنترل کنند.
شما میتوانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
ماساژ، مکاشفه و انعکاس (رفلکس)شناسی، به برخی بیماران در ایجاد احساس آرامش کمک میکند، از سوی دیگر گفته میشود یوگا جسم، روح و روان را تسکین میدهد. در آبدرمانی از یخ، مایع و بخار استفاده میشود تا به جریان گردش خون و تسکین درد، کمک شود. پزشکان انرژیدرمانی، بیان میکنند که قادر هستند درد و دیگر علائم را با حرکت آرام و موزون دستان خود، در چند سانتیمتری بالای بدن بیمار، تسکین دهند.
درمانهای گیاهی، همساندرمانی، درمانهای طب سنتی چینی، تأکید بر رژیم غذایی و مکملها و سمزدایی را نیز میتوان در نقش درمانهای مکمل در کنار درمان اصلی استفاده کرد.
عوارض پرتودرمانی
سلول هایی که در اثر پرتودرمانی کشته میشوندع میتوانند در مغز به شکل خوشهای درآمده و شبیه تومور باشند. این یاختهها ممکن است سردرد و صرع ایجاد کرده و سبب از دست دادن حافظه شوند. کودکانی که با پرتودرمانی درمان میشوند، ممکن است بخشی از بینایی خود را از دست بدهند و در یادگیری دچار مشکلاتی شوند. این امکان وجود دارد که پرتوها به غده هیپوفیز آسیب برسانند و مانع رشد طبیعی شوند.
عوارض شیمیدرمانی
برخی داروهای استفاده شده در درمان تومورهای مغزی، ممکن است به کلیه آسیب برساند و سبب مورمور کردن همیشگی یا موقت انگشتان و وزوز گوشها شود.
تومورهای مغزی غیرقابل جراحی، ممکن است آسیبهای بازگشتناپذیری را به مغز وارد کنند و سبب مرگ شوند.
پیشگیری از تومور مغزی امکان پذیر است؟
علت دقیق تومور مغزی مشخص نیست، لذا راه مشخصی برای پیشگیری از آن وجود ندارد.
بهترین روش پیشگیری از تومورهای مغزی از که از نقاط دیگر بدن به مغز انتشار پیدا کرده اند. برای پیشگیری از این تومور های مغزی باید عوامل خطرساز آن ها را حذف کرد همچون:
تغذیه بد یا رژیم غذایی کمفیبر، که با بروز سرطانهای رودهای ارتباط دارد؛