سرطان پوست چیست؟
سرطان پوست یکی از انواع خطرناک سرطان ها است. این مقاله به منظور کمک به افراد در معرض سرطان پوست برای درک بهتر بیماری نوشته شده است. این مقاله در مورد عوامل خطر و علت سرطان پوست و پیشگیری از آن، علائم سرطان پوست و تشخیص آن مراقبت و درمان سرطان پوست، اطلاعاتی ارائه میشود.
ملانوما نوع بسیار خطرناک و کشنده سرطان پوست است که در این مقاله به آن پرداخته ایم
محققین درباره علت سرطان پوست و راههای جدید ،تشخیص و درمان سرطان پوست ، موارد جدیدی را کشف کرده و نتایج این تحقیقات در مبتلایان به ملانوما برای هدایت بسوی زندگی بهتر و کاهش عوارض ناشی از بیماری، کمک کننده میباشد.
در امریکا سالیانه بیش از 53600 نفر به این بیماری مبتلا میشوند. آمارها نشان میدهد سن افراد مبتلا به ملانوما بالای 30 سال میباشد.
سرطان پوست نوع بسیار مهم سرطان در انسان است و میتواند در انواع سلولهای پوست شروع شود. برای درک بهتر علت سرطان پوست لازم است اطلاعات بیشتری درباره سلول های پوستی و وظایف آنها، رشد و چگونگی سرطانی شدن آنها کسب نماییم.
وظایف پوست چیست؟
پوست بزرگترین عضو بدن میباشد. پوست بدن را در مقابل گرما، نور خورشید، صدمات و عفونت محافظت نموده و حرارت، تعرق، چربی و ویتامین D لازم بدن را تنظیم میکند. پوست دو لایه اصلی به نامهای 1-اپیدرم و 2-درم دارد.
- اپیدرم: لایه سطحی پوست است که گسترده شده. سلولهای “گرد” در زیر و سلولهای “نازک “در سطح قرار دارند. همچنین قسمت زیرین اپیدرم حاوی سلول “ملانوسیت” است. هر سه نوع این سلول های پوستی میتوانند باعث ایجاد سرطان پوست شوند
- درم: حاوی عروق خونی، عروق لنفاوی، فولیکولهای مو و غدد میباشد. تعدادی از این غدد، تعرق لازم برای تنظیم حرارت بدن را تامین میکنند. سایر غدد، نوعی چربی و ماده روغنی تولید میکنند که برای محافظت از خشکی پوست لازم است. عرق و چربی توسط مجراهای باریکی بنام منفذ، به پوست میرسند.
خال های غیر سرطانی و طبیعی چگونه ایجاد می شوند؟
سلول های “ملانوسیت” ماده ای بنام “ملانین” تولید میکنند.ملانین رنگدانه ای است که به پوست رنگ طبیعی میدهد. زمانی که پوست در مقابل نورآفتاب قرار میگیرد ملانینها زیاد شده و عامل تیرگی یا سوختگی پوست میشوند. گاهی اوقات دستهای از ملانوسیتها توسط بافتی که رشد غیر سرطانی دارد و خال نامیده میشود، جمع میشود. خالها اکثرا طبیعی هستند. اکثر مردم بین 40-10 خال دارند. خالها ممکن است صورتی، قهوهای یا به رنگهای دیگری باشند و خیلی نزدیک به رنگ پوست افراد میباشند.
افرادی که پوست تیره دارند اغلب خالهای تیره دارند. خالها مسطح یا برجسته بوده و گرد، بیضی یا به اندازه نوک مداد میباشند. آنها ممکن است مادرزادی بوده و یا بعد از 40 سالگی ظاهر شوند. خالها در افراد مسن کم رنگتر میشوند. خالهای برداشته شده توسط جراحی، عود نمیکنند.
شما میتوانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
سرطان چیست و چگونه ایجاد می شود؟
سرطان در سلولها آغاز میشود و سلول ها ساختمان تشکیل دهنده، بافتها میباشند. بافتها اعضای بدن را تشکیل میدهند. بطور معمول رشد و تقسیم سلول ها، سلولهای جدید مورد نیاز بدن را تشکیل میدهد. زمانی که رشد سلول پایان یافت، سلول میمیرد و سلول جدیدی جایگزین آن میگردد.
گاهی اوقات این جریان معکوس گردیده و سلولهای جدید زمانی تشکیل میشوند که نیازی به آنها نبوده و سلولهای قدیمی از بین نرفتهاند. این سلولهای اضافی تشکیل توده بافتی بنام تومور را تشکیل میدهند. همه تومورها سرطانی نبوده وممکن است خوش خیم یا بد خیم باشند.
خال های غیرسرطانی پوست کشنده هستند؟
- به ندرت زندگی افراد را به خطر میاندازند.
- اغلب این خال های پوست برداشته شده و بندرت رشد مجدد میکنند (عود نمی کنند).
- سلولهای خال غیرسرطانی پوست، در بافتهای اطراف خود یا سایر قسمتهای بدن پخش نمیشوند .
حتما بخوانید: علائم سرطان پوست و ملانوم | 5 نشانه هشدار خال های سرطانی
خال های سرطانی پوست کشنده هستند؟
- عموما بسیار خطرناک بوده و زندگی فرد را به خطر میاندازند.
- معمولا این خال ها برداشته شده اما رشد مجدد میکنند (عود میکنند).
- سلولهای این خال های سرطانی، اعضا و بافتهای نزدیک بدن را مورد تهاجم قرار میدهند. هم چنین سلولهای سرطانی از تومور پوستی جدا شده و وارد سیستم خونی و لنف بدن میشوند. این زمانی است که سلولهای سرطانی از کانون اصلی(تومور اولیه) پخش شده و تومورهای جدیدی در سایر اعضا بدن، بوجود میآورند. انتشار و گسترش سرطان متاستاز نامیده میشود. انواع مختلف سرطانها، تمایل به انتشار در سایر نقاط بدن دارند.
سرطان پوست ملانوم چیست؟
ملانوم زمانی رخ میدهد که “ملانوسیتها” (رنگدانههای پوستی) دچار سرطان بدخیم میشوند. ملانوم یکی از شایعترین سرطانهای شناخته شده میباشد. احتمال پیشرفت سرطان با افزایش سن زیاد میشود اما این بیماری، همه سنین را تحت تأثیر قرار میدهد و در هر پوستی بوجود میآید.
در مردها ملانوم اکثراً در تنه، روی سر یا گردن بوجود میآید. در زنان اغلب در اندامهای تحتانی و پا بوجود میآید. ملانومادر افراد با پوست تیره کمتر است.
در صورت پیشرفت پیشرفت سرطان پوست، سلولهای سرطانی ممکن است در گره های لنفاوی نزدیک بافت دیده شوند. گره های لنفاوی باکتری ها، سلولهای سرطانی یا مواد مضر را به دام میاندازند.
گروهی از سرطان های پوست ممکن است در سراسر بدن گسترش یابند. در صورت انتشار سرطان به گره های لنفاوی، سرطان در سایر قسمتهای بدن همانند کبد، شش یا مغز نیز گسترش یافته است. در چنین مواردی سلولهای توموری جدید، همان سلولهای سرطان پوست هستند و به این بیماری سرطان پوست” متاستاز” گفته میشود که ریه ها، مغز و کبد را درگیر نموده است.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند؟
علت سرطان پوست بسیار پیچیده است. هر چند نتایج مطالعات نشان دهنده این امر است که افراد با عوامل خطرساز خاص، خیلی بیشتر از سایر افراد به سرطان مبتلا میشوند.
عوامل خطر مشخصی برای ابتلای افراد به سرطان، شناسایی شده اند که میتوان از انها به عنوان علت سرطان پوست نام برد .ولی هنوز هم افراد زیادی بدون داشتن این عوامل ایجاد سرطان پوست ، به این سرطان مبتلا میشوند.
بیشتر بخوانید: ریزش مو و مشکلات مو | مراقبت از پوست و مو در زمان شیمی درمانی
عوارض شیمی درمانی روی پوست و ناخن | مراقبت از پوست و ناخن در زمان شیمی درمانی
علت سرطان پوست: عوامل خطر زا
خالهای غیر طبیعی:
این خالها نسبت به خالهای معمولی احتمال بیشتری برای سرطانی شدن دارند و تعداد زیادی از افراد، این خالهای غیر عادی را دارا میباشند. خطر بروز ملانوما در افرادی که تعداد زیادی خالهای دیسپلاستیک دارند، بیشتر است. این خطر مخصوصاً در افرادی که سابقه فامیلی خالهای سرطانی و یا ملانومادارند، زیاد است.
تعداد خال زیاد:
زیاد بودن تعداد خالهای معمولی (بیش از 50 عدد) خطر بروز سرطان پوست را افزایش میدهد.
پوستهای روشن:
سرطان پوست در افراد با پوست روشن یا افرادی که دچار آفتاب سوختگی شده و یا افراد دارای کک و مک، زیاد دیده میشود. این افراد اغلب موهای روشن و قرمز و چشمان آبی دارند. سفید پوستان بیشتر از سیاه پوستان به سرطان پوست مبتلا میشوند زیرا پوستهای روشن خیلی در برابر اشعه آفتاب صدمه میبیند.
سابقه شخصی ابتلا به ملانوما یا سرطان پوست:
افرادی که تحت درمان سرطان پوست قرار دارند، خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پوست دوم دارند. افرادی که دارای یک یا چند سرطان پوستی میباشند ( BCC یا SCC ) در معرض خطر بیشتر ابتلا به ملانوم قرار دارند. .
سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پوست :
گاهی اوقات سرطان پوست فامیلی است و داشتن دو یا چند اعضا خانواده مبتلا، علت ابتلا به سرطان پوست به حساب میآید. بیشتر از 10٪ افراد مبتلا به ملانوم، حداقل یک فرد مبتلا در فامیل خود دارند. زمانی که ملانوم در یکی از اعضای خانواده بوجود میآید، همه افراد باید بطور منظم، توسط پزشک کنترل شوند.
ضعیف سیستم ایمنی:
افرادی که سیستم ایمنی آنان توسط سرطانهای معین، داروهای دریافتی بدنبال پیوند عضو و ابتلا به ویروس ایدز تضعیف شده است، در معرض خطر بیشتر ابتلا به سرطان پوست قرار دارند.
آفتاب سوختگیهای شدید و تاول زننده:
افرادی که دچار حداقل یک آفتاب سوختگی در زمان کودکی یا نوجوانی شده اند، در معرض ابتلا به سرطان پوست هستند . لذا پزشکان به والدین پیشنهاد میکنند تا پوست بچهها را از تماس غیر ضروری با آفتاب محافظت نمایند. چنین حفاظتهایی، خطر ابتلا به سرطان پوست در آینده را کاهش میدهد. همچنین آفتاب سوختگی بزرگسالان، یکی از علت های مهم سرطان پوست است.
بیشتر بخوانید: قرمز شدن پوست را چگونه درمان کنیم
اشعه ماورا بنفش(اولتراویوله) :
رابطه مستقیمی بین ابتلا به سرطان پوست با طول مدت زمانی که فرد در مقابل اشعه خورشید قرار گرفته، وجود دارد. این بیماری هم چنین در افرادی که اشعه ماورا بنفش بیشتری دریافت میکنند، زیاد است. به گونه ای که برخی محققان اشعه ماورا بنفش را علت اصلی سرطان پوست عنوان میکنند.
اشعه ماورا بنفش خورشید، باعث پیری زودرس پوست و صدمه پوستی شده و این امر موجب بروز سرطان پوست میشود. اشعه ماورا بنفش مصنوعی مانند نور لامپها، به پوست صدمه زده و خطر ملانوم را افزایش میدهند. پزشکان توصیه میکنند که مردم کمتر در مقابل اشعه ماورا بنفش طبیعی (نور خورشید) قرار گرفته و از تماس با اشعههای ماورا بنفش مصنوعی دوری کنند.
پزشکان گامهای زیرین را برای پیشگیری و کاهش خطر سرطان پوست ناشی از اشعه ماورای بنفش خورشید توصیه میکنند:
- تا حد امکان، از قرار گرفتن در معرض نور خورشید در وسط روز (از ساعت 10 صبح لغایت 4 بعد از ظهر)؛ زمانی که طول سایه شما کوتاهتر از خودتان میباشد، جلوگیری نمایید، به خاطر داشته باشید که باید خودتان را از نور آفتاب محافظت نمایید.
- اگر الزاما بایستی در معرض نور آفتاب باشید، از لباس آستین بلند، شلوار بلند و کلاه با لبه پهن استفاده کنید.
- خودتان را با پوشیدن لباسهای رنگ روشن یا انداختن نورگیر شیشه ماشین، از آفتاب محافظت کنید.
- خودتان را از انعکاس اشعه ماورا بنفش ناشی از شن، آب، برف و یخ محافظت نمایید.
حتما بخوانید: درمان سرطان پوست: روش های جدید و بهترین درمان ها
کرم های ضد آفتاب برای پیشگیری از سرطان پوست:
برای کمک به محافظت پوست از لوسیون ها، کرمها و یا ژلهای ضد آفتاب استفاده کنید .اغلب پزشکان معتقدند کرمهای ضد آفتاب در پیشگیری از به سرطان پوست، موثر میباشند خصوصاً کرمهای ضد آفتابی که نور ماورا بنفش خورشید را منعکس، جذب یا پراکنده میکنند.
این محصولات با برچسبهای محافظت کننده مشخص میشوند. قدرت محافظتی کرمها به عامل SPE (فاکتور حفاظتی) بستگی دارد و SPF بالا قدرت محافظتی بیشتری دارد.کرمهای ضد آفتاب با SPE 11-2 کمترین قدرت محافظتی را داشته و کرمهایی که SPE 29-11 دارند قدرت محافظتی متوسط دارند. کرمهایی که SPF بیشتر از 30 دارند بیشترین قدرت محافظتی را دارند.
استفاده از عینکهایی که حاوی لنزهای جاذب اشعه ماورابنفش خورشید میباشند. برچسب مربوط به عینک ها، بایستی نشانگر بلوکه کردن حداقل 99٪ اشعهها توسط لنزها باشد. عینکها بایستی چشمها و هم چنین پوست اطراف چشم را محافظت نمایند.
افرادی نگران پیشرفت سرطان پوست هستند، باید با پزشک خود در مورد بیماری، علائم قابل گزارش و برنامههای مناسب کنترل، گفتگو کنند. توصیههای پزشکان بر اساس سابقه پزشکی و سابقه خانوادگی و سایر عوامل میباشد.
شما میتوانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
پیشگیری از سرطان پوست
برای پیشگیری از ابتلا، پرهیز از نور خورشید کمککننده است. استفاده از کرمهای ضدآفتاب و پوشش مناسب بدن، در جلوگیری از آسیب به پوست نیز مؤثر واقع میشود. چنانچه فردی لکه یا زخم غیرمعمول در سطح پوست خود ملاحظه کند، مراجعه فوری به پزشک، برای تشخیص سریع سرطان، بسیار مفید خواهد بود. این موضوع بهخصوص در افرادی مطرح است که سابقه ابتلا به سرطانهای پوست داشتهاند.
تشخیص سرطان پوست
تشخیص علائم سرطان پوست با هوشیاری بیمار و نیز توجه ویژه پزشک به شکل، موقعیت و ظاهر ضایعات امکانپذیر است و برای تأیید تشخیص، کمک گرفتن از روشهای آزمایشگاهی، از جمله نمونهبرداری پوستی بسیار راهگشا است. با تعیین نوع ضایعه، امکان مرحلهبندی سرطان و تعیین میزان گسترش آن به سایر بافتها فراهم میشود که این موضوع در پی خود، برنامه درمان سرطان پوست را معلوم میکند.
درمان سرطان پوست
برای درمان سرطان پوست، انواعی از روشهای جدید طراحی شدهاند. امکان برداشتن برخی تومور های پوستی محدود به روش جراحی با استفاده از سرما (کرایوسرجری) وجود دارد.
در این روش با بهرهگیری از نیتروژن مایع، نسبت به منجمد ساختن ضایعه و سپس برداشتن آن اقدام میکنند. بهرهگیری از الکتریسیته در برداشتن ضایعه نیز روش دیگری است که با تراشیدن و تخلیه (کورتاژ) ضایعه همراه است.
روش دیگر یعنی روش لایهبرداری تا رسیدن به حاشیه طبیعی پوست نیز روشی مؤثر در درمان هر دو شکل SCC و BCC بوده است. پرتودرمانی در درمان ضایعات بیماران مسن و ناتوان یا زمانی که سرطان قابل جراحی نیست، بهترین روش درمانی است. در مواردی نیز از لیزر برای از میان بردن ضایعات استفاده شده است.
این مقاله خوب بود؟ 2
3