درمان سرطان پانکراس
راههای مختلفی جهت یافتن نظر پزشک در خصوص روش های جدید برای درمان سرطان پانکراس وجود دارد. پزشک ممکن است بیمار را به متخصّص دیگری نیز ارجاع دهد. گاهی نیز در مرکز درمانی سرطان، چندین متخصّص به عنوان یک تیم با یکدیگر کارمی کنند.
حتما بخوانید: سرطان پانکراس و علت آن چیست؟ تومور بدخیم و خوشخیم پانکراس
علائم سرطان پانکراس و نشانه خطر | آزمایش تشخیص سرطان پانکراس
آمادگی برای درمان سرطان پانکراس
پزشک روشهای درمان سرطان پانکراس و نتایج مورد انتظار هر روش درمانی را به بیمار توضیح دهد. پزشک و بیمار می توانند با تبادل نظر با یکدیگر، برنامه درمانی متناسب با نیازهای بیمار را پیاده کنند.
درمان به محلی که تومور پانکراس از آن جا شروع شده و چگونگی گسترش و انتشار تومور بستگی دارد. در نحوه انتخاب روش درمانی، پزشک معمولاً سایر عوامل همانند سن بیمار و حال عمومی بیمار را در نظر میگیرد.
سؤالاتی که ممکن است بیمار قبل از شروع درمان سرطان پانکراس از پزشک داشته باشد:
*سرطان پانکراس از کدام قسمت پانکراس شروع شده است؟
*آیا علایمی از انتشار سرطان پانکراس وجود دارد و مرحله بیماری کدام است؟
* آیا آزمایشاتی جهت تایید گسترش بیماری و چگونگی آن لازم است؟
* خطرات احتمالی و عوارض جانبی روشهای درمان سرطان پانکراس چیست؟
* درمان تقریباً چه مقدار هزینه دارد؟ آیا بیمه درمانی آن را تحت پوشش قرار میدهد؟
بهتر است شرایطی فراهم شود تا فرصت لازم جهت پرسیدن سؤالات از پزشک خود را داشته باشند و اطلاعات بیشتر و واضحی از آنها بگیرند.
شما میتوانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
روشهای درمانی
افراد مبتلا به سرطان پانکراس روشهای متعدد درمانی دارند و بسته به نوع و مرحله بیماری میتوانند توسط جراحی، رادیوتراپی و یا شیمی درمانی درمان گردند. در برخی بیماران، ترکیبی از این درمانها به کار می رود.
درمان سرطان پانکراس با جراحی:
جراحی میتواند به صورت منفرد و یا در ترکیب با رادیوتراپی یا شیمی درمانی مورد استفاده قرار گیرد. جراح تمام یا قسمتی از پانکراس را بر میدارد. وسعت جراحی به محل و اندازه تومور، مرحله بیماری و حال عمومی بیمار بستگی دارد.
* در صورتی که تومور در سر پانکراس (پهنترین قسمت) باشد، جراح سر پانکراس را همراه با قسمتی از روده کوچک و مجرای صفراوی برمیدارد.
* در صورتی که تومور در دم یا تنه پانکراس باشد، جراح هر دو قسمت را برمیدارد. همچنین طحال نیز برداشته میشود.
در این نوع جراحی، کل پانکراس همراه با قسمتی از روده کوچک و معده، مجرای صفراوی مشترک، کیسه صفرا، طحال و عقدههای لنفاوی اطراف آن برداشته میشوند. در اکثر اوقات تمام قسمتهای تومور قابل جراحی نیستند، اما اگر تومور مانع عبور صفرا از مجرای مشترک صفراوی به روده کوچک شود جراح بای پس، میکند. این بای پس امکان جریان مایع از طریق لوله گوارشی را میدهد. این کار به کاهش یرقان و تسکین درد ناشی از انسداد کمک میکند. در برخی موارد جراح بدون انجام بای پس، انسداد ر ا رفع میکند، به این صورت که وسیلهای بنام استنت را به وسیله آندوسکوپ در محل انسداد قرار میدهد. این وسیله لوله پلاستیکی یا فلزی ظریفی است که مجرای صفراوی یا اثنی عشر را باز نگه میدارد. پس از انجام عمل جراحی، جهت بیمار تغذیه با مایعات وریدی یا از طریق لولههای تغذیهای که در شکم بیمار جا گذاشته میشود، شروع میگردد. بیماران تحت رژیم مایعات و غذاهای مایع قرار داده میشوند و چند هفته پس از جراحی، این لولهها نیز برداشته میشوند.
سؤالاتی که ممکن است بیمار قبل از جراحی از پزشک خود داشته باشد:
* آیا نیازی به اعمال تغذیه لولهای پس از جراحی هست؟
* آیا رژیم خاصی نیاز خواهم داشت؟
* اثرات طولانی مدت جراحی کدامند؟
درمان سرطان پانکراس با رادیوتراپی (درمان توسط اشعه)
در این روش اشعههای پرانرژی جهت از بین بردن سلولهای سرطانی به کار میروند. دستگاهی بزرگ، اشعههایی را به سمت شکم هدایت میکند. رادیوتراپی ممکن است به تنهایی یا به صورت ترکیبی با روش جراحی، شیمی درمانی یا هر دو روش موارد استفاده قرار گیرد.
رادیوتراپی یک روش درمانی موضعی میباشد و فقط در محل مشخصی که اشعه مورد استفاده قرار میگیرد بر سلولهای سرطانی تاثیر میگذارد. جهت این روش درمانی، بیمار در بیمارستان یا کلینیک در هفتههای متوالی و به صورت پنج روز در هفته، تحت رادیوتراپی قرار میگیرد. گاهی پزشکان رادیوتراپی را جهت انهدام سلولهای سرطانی که پس از جراحی در محل باقی ماندهاند، به کار میبرند. همچنین رادیوتراپی سایر علایم ناشی از سرطان و درد را کاهش میدهد.
بیشتر بخوانید: درمان سرطان با رادیوتراپی، شیمی درمانی، هورمون درمانی و درمان بیولوژیک
سوالاتی که قبل از رادیوتراپی ممکن است بیمار از پزشک خود داشته باشد:
* چرا به رادیوتراپی نیاز دارم؟
* عواض جانبی رادیوتراپی چیست؟
* در طول رادیوتراپی از چه غذاهایی باید پرهیز کنم و چه غذاهایی لازم است مصرف نمایم؟
* چطور میتوان فهمید که رادیوتراپی مؤثر واقع شده است؟
درمان سرطان پانکراس با شیمی درمانی:
روش دارویی جهت از بین بردن سلولهای سرطانی است. گاهی شیمی درمانی جهت تسکین درد و یا برخی مشکلات ناشی از سرطان پانکراس به کار میرود. شیمی درمانی روش درمانی سیستمیک است. این داروها به صورت تزریقی انجام میگیرند. انجام تزریق در داخل جریان خون، دارو را در کل بدن به گردش در میآورد.
شیمی درمانی به صورت سرپائی در بیمارستان، کلینیک، مطب پزشک یا منزل، قابل اجرا میباشد. البته به حال بیمار و نوع داروی شیمی درمانی بستگی دارد و ممکن است بیمار بستری شود.
سؤالاتی که ممکن است بیمار قبل از انجام شیمی درمانی از پزشک خود داشته باشد:
* شیمی درمانی چگونه انجام خوهد شد؟
* کدام داروهای شیمی در مورد من قابل مصرف است؟
* آیا شیمی درمانی عوارض جانبی دارد و در مورد آنها چه باید کرد؟
* چه مدت شیمی درمانی طول میکشد؟
عوارض جانبی درمان سرطان پانکراس
به خاطر صدماتی که ممکن است درمان به سلولها و بافتهای سالم وارد کند عوارض ناخواسته متداول است. این عوارض جانبی بستگی زیادی به نوع و مقدار درمان دارد و در بیماران به صورتهای متفاوتی بروز میکند و حتی از یک دوره درمان به دوره دیگر فرق میکند. تیم درمان بایستی عوارض جانبی احتمالی دارو را توضیح داده و چگونگی مقابله با آنها را به بیمار آموزش دهد.
عوارض درمان سرطان پانکراس با جراحی

جراحی سرطان پانکراس، یک جراحی وسیع بوده و بیمار نیازمند بستری بیمارستانی به مدت چندین روز پس از جراحی میباشد. بیمار ممکن است احساس خستگی و ضعف کند. بیشترافراد حتّی تا یک ماه پس از عمل در منزل به استراحت نیاز دارند. مدتی که طول میکشد تا بیمار به شرایط عادی برگردد در افراد متفاوت است. عوارض جانبی جراحی بستگی به چگونگی عمل جراحی، وضیعت عمومی بیمار و سایر عوامل دارد. بیشتر افراد پس از عمل جراحی تا چند روز درد دارند. درد میتواند با دارو تسکین یابد و بیماران میتوانند در این مورد با پزشک یا پرستار خود مشورت کنند.
برداشتن همه یا قسمتی از پانکراس، هضم غذا را برای بیمار با مشکل مواجه میسازد. تیم درمانی بایستی رژیم غذایی و داروهایی را جهت کمک به تخفیف اسهال، درد، کرامپ شکمی و احساس سیری، برنامه ریزی نماید.
در دوران بهبودی پس از جراحی، رژیم غذایی و وزن بیمار دقیقاً کنترل میشود. رژیم غذایی بیمار به صورت مایعات شروع شده و ممکن است تغذیه وریدی نیز دریافت کند. گاهی تغذیه از طریق لولههایی که در روده جاگذاری میشود انجام میگیرد. غذاهای جامد تدریجاً وارد رژیم غذایی بیمار میشوند. بیماران پس از عمل جراحی، آنزیمها یا هورمونهای پانکراس به مقدار کافی ندارند. آنهایی که انسولین کافی ندارند دچار دیابت میشوند. پزشک ممکن است جهت بیمار، انسولین و سایر هورمونها و آنزیمها را تجویز کند.
عوارض درمان سرطان پانکراس با رادیوتراپی
رادیوتراپی ممکن است باعث خستگی بیمار در طی ادامه روند درمان شود. استراحت برای این افراد اهمیت دارد اما معمولاً پزشکان توصیه میکنند بیماران به اندازه توانایی خود فعال بمانند.
رادیوتراپی، پوست ناحیه مورد درمان را به رنگ قرمز، خشک و حساس در میآورد. رادیوتراپی شکم باعث ایجاد تهوع، استفراغ و اسهال یا سایر مشکلات در هضم غذا میگردد. تیم درمانی با روشهایی جهت تغییر رژیم غذایی و یا درمان دارویی برای کنترل این عوارض پیشنهاداتی مینماید. زمانی که درمان تمام میشود عوارض رادیوتراپی به موازات آن از بین خواهد رفت.
عوارض درمان سرطان پانکراس با شیمی درمانی
عوارض شیمی درمانی اصولاً به نوع داروها و دوز دارویی که بیمار دریافت میکند و همین طور چگونگی تجویز دارو بستگی دارد. بعلاوه، همانند سایر روشهای درمانی، عوارض جانبی از بیماری به بیمار دیگر متفاوت است. شیمی درمانی به صورت سیستمیک سریعاً بر تقسیم سلولی در سراسر بدن، به خصوص سلولهای خونی تاثیر میگذارد. سلولهای خونی در مقابله با عفونتها، انعقاد خون و حمل اکسیژن به بافتهای بدن، نقش مهّمی دارند. زمانی که داروهای ضد سرطان بر سلولهای طبیعی خون اثر میکنند، بیماران در معرض خطر عفونت، خونریزی، کبودی و خستگی زودرس قرار میگیرند. چون سلولهای ریشه مو و سلولهای دیواره لوله گوارش سریعاً تقسیم میشوند بنابراین ریزش مو، بیاشتهائی، تهوع و استفراغ، اسهال و زخمهای دهانی رخ میدهند. معمولاً عوارض جانبی فوق به تدریج در طی مدت بین درمانها و یا پس از اتمام شیمی درمانی از بین میروند. تیم درمانی میتواند راههای گوناگونی جهت برطرف نمودن این عوارض پیشنهاد دهد.
بیشتر بخوانید: رژیم غذایی و تغذیه در شیمی درمانی | کم اشتهای در شیمی درمانی
کنترل درد در درمان سرطان پانکراس
درد یکی از مشکلات مشترک در بیماران مبتلا به سرطان پانکراس است. تومور با اثر فشاری بر روی عصب و سایر اعضا، علت بروز درد میباشد.
پزشک یا متخصص کنترل درد میتواند برای تسکین درد روشهای مختلفی را به کار گیرد:
داروهای ضد درد:
داروها اغلب میتوانند درد را کنترل کنند، این داروها ممکن است منجر به ایجاد یبوست گردند، اما استراحت و مصرف داروهای ملین، کمککننده هستند.
رادیوتراپی:
امواج رادیویی بلند با کوچک کردن تومور، میتوانند درد را کاهش دهند.
بلوک عصبی:
پزشک میتواند با تزریق الکل نواحی اطراف اعصاب معینی را در بیمار بلوکه نماید.
جراحی:
جراح ممکن است رشتههای عصبی خاصی را جهت کنترل درد قطع کند. پزشک روشهای دیگری نیز جهت تسکین درد میتواند به کار ببرد. برای مثال ماساژ درمانی و طب سوزنی در طول دوره درمان برای تسکین درد کاربرد دارند. هم چنین بیماران با یادگیری تکنیکهای آرام سازی مانند گوش دادن به موسیقی ملایم و تنفس آهسته و آرام میتوانند به این هدف دست یابند.
نقش تغذیه در درمان سرطان پانکراس
افراد مبتلا به سرطان پانکراس میل به غذا خوردن ندارند، مخصوصاً اگر ناراحت یا خسته باشند. هم چنین عوارض جانبی درمان ازجمله بی اشتهائی، تهوع یا استفراغ از علل مشکلات تغذیهای این بیماران هستند. ممکن است غذاها مزههای مختلفی پیدا کنند. گذشته از این بیماران بایستی سعی کنند جهت کنترل کاهش وزن، نگه داشتن قدرت بدنی و فرایند بهبود، پروتئین و کالری مورد نیاز خود را دریافت کنند. بنابراین تغذیه خوب اغلب به این افراد کمک میکند که احساس بهتر و انرژی بیشتری کسب کنند.
برنامه ریزی دقیق و کنترلهای منظم بسیار اهمیت دارند. برای بیماران مبتلا به سرطان پانکراس و تحت درمان، اختلال در هضم غذا و تعادل و تنظیم قندخون به وجود میآید. پزشک وزن بیمار را جهت کنترل از دست دادن وزن، ضعف و بیحالی کنترل خواهد کرد. بیماران شاید نیاز به مصرف دارو پیدا کنند تا هورمونها و آنزیمهای ضروری که توسط پانکراس ساخته میشود، جایگزین گردند. پزشک بایستی بیمار را به طور دقیق مورد بررسی قرار دهد و دوزهای این داروها را تعیین نماید. پزشک، متخصص تغذیه و یا سایر مراقبین سلامت بیمار میتوانند راههایی برای تغذیه سالم به بیمار آموزش دهند.
بیشتر بخوانید: بهترین تغذیه برای مبتلایان به سرطان | رژیم غذایی مناسب هنگام درمان سرطان
مراقبتهای پیگیری درمان سرطان پانکراس
در برنامه ریزی درمانی برای بیماران مبتلا به سرطان پانکراس، پی گیر ی مراقبتهای انجام شده یکی از مهمترین قسمتهای درمان میباشد. بیماران در مورد لزوم انجام مراقبتهای پی گیر ی توسط پزشک خود، نباید مردد باشند. کنترلهای دورهای منظم، هرگونه تغییری ر ا مورد توجه قرار خواهد داد. هر مشکلی که در حال پیدا شدن میباشد به سرعت تشخیص و درمان میگردد. این کنترلهای دورهای میتواند شامل معاینه بدنی، آزمایشات و تکنیکهای تصویر برداری باشد.
منابع حمایتی برای درمان سرطان پانکراس
زندگی با بیماری مهمی همانند سرطان پانکراس آسان نیست. برخی افراد نیازمند کمک برای سازگاری و انطباق با جنبههای عاطفی و عملی بیماری خود میباشند. گروههای حمایتی میتوانند کمککننده باشند. در این گروهها بیماران یا سایر اعضای خانواده آنها با یکدیگر در مورد آنچه که جهت سازگاری و مقابله با بیماری خود و اثرات درمان یاد گرفتهاند، بحث و گفتگو میکنند. گاهی بیماران جهت پیدا کردن گروه حمایتی با یکی از اعضای تیم درمانی مشورت مینمایند. این بیماران ممکن است در مورد آینده خود نگران باشند. مراقبت از خود و یا خانواده، ادامه اشتغال و انجام فعالیتهای روزمره ازعلل عمده نگرانیهای آنان میباشد. هم چنین درمان، اداره عوارض جانبی، اقامت بیمارستانی و هزینه درمان نیز از جمله عوامل نگرانیهای آنان محسوب میشود. پزشک، و یا فردی از تیم درمان میتواند در زمینه درمان، رژیم غذایی، کار و سایر موضوعات جوابگوی سؤالات بیماران باشند.
ملاقات با مددکار اجتماعی، مشاور و یا افراد مذهبی میتواند جهت صحبت در مورد نگرانیهای بیماران فوق کمککننده باشند. اغلب مددکار اجتماعی منابع کمکهای مادی، نقل و انتقال، مراقبت در منزل، حمایت روحی یا سایر موارد خدماتی را به بیمار پیشنهاد میکند.
دانشمندان در حال مطالعه و پیدا کردن اطلاعات بیشتری در مورد پانکراس هستند، آنها در مورد علت های احتمالی سرطان پانکراس و جست و جوی راههای جدیدی .جهت کنترل تومورها تحقیق و بررسی میکنند. همچنین آنها در حال یافتن درمانهای مدرن میباشند بطوری که سلولهای سرطانی را نابود کنند
این مقاله خوب بود؟ 4
2