پرولاپس رکتوم یا بیرون زدگی مقعد: درمان قطعی و علت های آن

بیرون زدگی مقعد یا افتادگی روده چیست؟

پرولاپس رکتوم و یا بیرون زدگی مقعد را اصطلاحا ” افتادگی روده ” می گویند.”رکتوم” در واقع قسمت انتهایی روده بزرگ است که در این بیماری از مقعد بیرون می زند. و پرولاپس به معنی بیرون زدگی یا افتادگی می باشد. در این مقاله از سایت یوطب به بررسی این موضوع می پردازیم.

بیرون زدگی مقعد ممکن است خفیف یا شدید باشد. اگر پرولاپس رکتوم خفیف باشد فقط لایه سطحی پوشاننده انتهای ‌روده بزرگ به بیرون رانده می‌شود و در این حال، طول بخش بیرون زده روده حدود 2-4 سانتی‌متر است. در پرولاپس رکتوم شدید کل ضخامت ‌روده تا حد 12 سانتی‌متر به بیرون رانده می‌شود.

افتادگی روده با افزایش سن در جمعیت ها فزایش پیدا می‌کند به‌نحوی که در سنین بالاتراز هفتاد سال بسیار شایع است. از نظر توزیع جنسی نیز این اختلال در میان زنان، بیشتر دیده می‌شود. گاهی بیرون زدگی روده از مقعد در شیرخواران و نوزادان دیده می‌شود که البته معمولاً موقت و زود گذر است، اما در مواردی نیز بر اثر مشکلات سیستم عصبی نوزاد یا اختلالات دستگاه گوارش ظاهر می‌شود. یکی از اختلال‌هایی که در کودکان می‌تواند علت بیرون زدگی مقعد ختم باشد، بیماری فیبروز کیستیک است.

بیشتر بخوانید: یبوست در هنگام بیرون زدگی مقعد شایع است. مقاله زیر در این رابطه را ازدست ندهید:

یبوست چگونه درمان می‌شود؟ مهم‌ترین دلایل بروز یبوست کدامند؟

 

علت بیرون زدگی مقعد

در میان افراد بالغ نیز در مواردی که بیماری زمینه‌ ساز بیرون زدگی روده وجود داشته باشند، شرایط برای تداوم پرولاپس رکتوم و تبدیل شدن آن به بیماری دائمی فراهم خواهد آمد. از جمله بیماری های زمینه‌ ساز عامل پرولاپس رکتوم، می‌توان به سابقه جراحی‌های روده و دستگاه تناسلی زنان اشاره کرد. مصرف طولانی مدت و مداوم دارو های مسهل نیز می‌تواند زمینه ساز بیرون زدگی مقعد باشد. ابتلا به سکته مغزی، با تداخل در فعالیت‌های معمول دستگاه عصبی و فلج بدن نیز از جمله عوامل افتادگی روده محسوب می‌شوند که زمینه ابتلا به پرولاپس روده را در بیمار، فراهم می‌سازند.

از نظر پزشکی، علت اصلی بیرون زدگی مقعد، ضعف عضلات ناحیه لگن به‌ویژه عضلات مقعد است که باز بودن مجرای مقعد امکان حرکت و جابه‌جایی راست‌روده را در پی فراهم می‌آورد. ضعف عضلات فوق ممکن است حاصل مشکلات عصبی همانند بیماری “ام اس” باشد.

بیشتر بخوانید: علائم بیماری ام اس (MS) برای تشخیص زودهنگام چیست؟ حمله ام اس و پیشرفت آن چگونه است؟

فشار زدن بیش از حد به شکم مخصوصا هنگام دفع مدفوع (زمانی که به علت یبوست بیماران مجبور به فشار آوردن بیش از حد هنگام اجابت مزاج میشوند) و همچنین دیگر علت های گشاد شدن دریچه مقعد مانند سکس از مقعد نیز می تواند باعث بیرون افتادگی روده شود.

حتما بخوانید: عوارض خطرناک یبوست چیست؟

بیرون زدگی روده از مقعد با ترشح خلط مانند و خون و گاهی نیز با درد همراه است. بیمار در مواردی نیز کنترل خود بر دفع مدفوع را از دست می‌دهد و به بی‌اختیاری اجابت مزاج (مدفوع) دچار می‌شود. همچنین در پرولاپس شدید ، بیمار همواره احساس آزاردهنده وجود توده‌ای بیرون‌زده از مقعد را با خود دارد.

آزمایش و تشیخص پرولاپس رکتوم

با ارزیابی پزشک و تهیه شرح حال کامل و سوابق مصرف دارو، جراحی و سابقه ابتلا به بیماری‌های دستگاه عصبی همانند بیماری ام اس، امکان تشخیص بیماری فراهم می‌شود. این تشخیص در معاینه پزشکی و بررسی مقعد در وضعیت چمباتمه تأیید می‌شود. در صورت لزوم و برای تفکیک علت های ناشی مشلات عصبی از علت های مربوط به عضلات و بافت مقعد، استفاده از آزمایش هایی همانند رکتوسیگموئیدوسکوپی و تنقیه باریم کمک‌کننده است.

درمان بیرون زدگی مقعد

بلافاصله بعد از تشخیص باید اقدامات درمانی صورت گیرد، زیرا با گذشت زمان بازگرداندن روده بیرون افتاده مشکل‌تر می‌شود. انجام درمان های حمایتی همانند بهبود وضع اجابت مزاج و مدفوع بیمار و جلوگیری از یبوست بسیار مهم است در اکثر موارد کارساز میباشد و به درمان پرولاپس رکتوم می‌انجامد.

حتما بخوانید:  درمان های ساده یبوست و پیشگیری از آن

درمان قطعی بیرون زدگی مقعد، عمل جراحی است و در آن پزشک به روش‌های گوناگون و از جمله استفاده از تشک پلاستیکی، استقرار راست‌روده را تقویت می‌کند.همچنین گاهی تقویت دریچه مقعد و روده با ورزش های خاص در بیمارانی که کنترل اجابت مزاج را از دست داده‌اند و در سنین بالا هستند، نیز ضروری است.

خطرات و عوارض افتادگی روده

درمان بیرون زدگی مقعد در شیرخواران و خردسالان معمولاً کامل و بدون عوارض است، اما بهبودی در بزرگسالان به عوامل متعددی از جمله سن، وضع سلامت عمومی و شدت پرولاپس رکتوم بستگی دارد.

پیشگیری از پرولاپس رکتوم

مصرف خوراکی‌های حاوی فیبر و نوشیدن مایعات فراوان، نرم کردن قوام مدفوع و جلوگیری از یبوست بیمار، از جمله درمان‌های بسیار مهم و پیشگیری از عود پرولاپس رکتوم هستند. برخی محققان انجام فعالیت‌های منظم ورزشی در ناحیه لگن به‌ویژه برای تقویت دریچه مقعد را نیز بسیار مفید می‌دانند.

این مقاله خوب بود؟ 4 2