علائم سرطان خون (لوسمی) چیست؟ آزمایش تشخیص و عوامل ایجاد کننده سرطان خون

سرطان خون یا همان “لوسمی” علائم خاموشی دارد که بعضی از آن ها از علائم بسیار مهم و خطرناک است. راه های مختلفی برای تشخیص سرطان خون وجود دارد . آزمایشات و تست های مختلفی برای تشخیص لوسمی توسط پزشک انجام می شود.

در این مقاله ابتدا به علائم و سپس به علت های سرطان خون میپردازیم و در نهایت آزمایش های تشخیص لوسمی را بیان میکنیم

علائم اولیه سرطان خون ( لوسمی ) چیست؟

مانند تمام سلول‌های خونی، سلول‌های لوسمی در تمام بدن حرکت می‌کنند .بسته به تعداد سلول‌های غیر طبیعی و محل تجمع این سلول‌ها، بیماران مبتلا به لوسمی ممکن است تعدادی از نشانه‌ها را داشته باشند.

سرطان خون ( لوسمی ) چه علائم شایعی دارد؟

• تب یا تعریق شبانه
• عفونت‌های مکرر
• احساس ضعف و خستگی
• سردرد
• خونریزی و کبود شدگی به آسانی (خونریزی از لثه، لکه‌های بنفش پوستی و خونریزی‌های کوچک زیر پوستی)
• درد استخوان‌ها یا مفاصل
• تورم یا احساس ناراحتی در شکم (ناشی از بزرگ شدن طحال)
• تورم عقده‌های لنفاوی بویژه گردن یا زیر بغل
• کاهش وزن

علائم سرطان خون کودکان چیست؟ انواع لوسمی و درمان آن

این نشانه‌ها، علائم قطعی بروز سرطان خون نیستند. عفونت یا مشکلات دیگر نیز ممکن است این نشانه‌ها را ایجاد کنند. فردی که این نشانه‌ها را دارد باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کند. تنها پزشک می‌تواند بیماری را تشخیص داده و درمان کند.

سولات پزشکی خود را از متخصصان در قسمت پرسش و پاسخ پزشکی آنلاین میتوانید بپرسید

در مراحل اولیه لوسمی مزمن، سلول‌های لوسمی عملکرد تقریباً طبیعی دارند .ممکن است علائم برای مدت طولانی ظاهر نشود. پزشکان اغلب لوسمی مزمن را در طی برنامه‌های چکاپ منظم دوره‌ای و قبل از بروز علائم آن، کشف می‌کنند. وقتی که علائم این سرطان خون ظاهر می‌شوند، در ابتدا خفیف بوده و سپس بتدریج بدتر می‌شوند.

در لوسمی حاد، علائم سریع ظاهر شده و سریعا بدتر می‌شوند. بیماران مبتلا به لوسمی حاد، چون احساس بیماری می‌کنند به پزشک مراجعه می‌کنند. سایر علائم مهم این سرطان خون عبارت اند از: تهوع و استفراغ، گیجی، از دست دادن کنترل عضلانی و تشنج .

همچنین سلول‌های لوسمی می‌توانند در بیضه‌ها تجمع کرده و باعث تورم بیضه شوند. ممکن است بعضی از بیماران دچار زخم‌های چشمی و یا پوستی می‌شوند. لوسمی همچنین روی مجاری گوارشی، کلیه‌ها، ریه‌ها و یا سایر قسمت‌های بدن تاثیر می‌کند.

چه کسانی در معرض خطر سرطان خون قرار دارند؟ (ریسک فاکتورها یا عوامل خطر لوسمی چیست؟)

علت بروز سرطان خون پیچیده است. پزشکان به سختی می‌توانند علت این که چرا یک فرد به لوسمی مبتلا می‌شود ولی فرد دیگر مبتلا نمی‌شود را تشریح کنند.

تحقیقات نشان داده است احتمال بروز بیماری در افراد با عوامل خطر مشخص، بیشتر از سایر افراد است. عامل خطر یا ریسک فاکتور به چیزی اطلاق می‌شود که شانس ابتلا به بیماری را در یک فرد افزایش می‌دهد.

لوسمی ( سرطان خون ) و انواع آن چیست؟

روش های جدید درمان سرطان خون چیست؟

عوامل خطرساز برای سرطان خون (لوسمی) شامل موارد زیر است:

عوامل خطر عواملی هستند که شانس پیشرفت سرطان را افزایش می‌دهند.
برای مثال عوامل خطر برای سرطان شامل سن، سابقه فامیلی سرطان، استعمال تنباکو، رژیم‌های غذایی خاص، چاقی، فقدان ورزش، قرار گرفتن در معرض اشعه و سایر مواد سرطان‌زا و تغییرات ژنتیکی است.

•  مقادیر بالای اشعه – در افرادی که در معرض میزان بالای اشعه قرار گرفته‌اند، احتمال ابتلا به سرطان خون زیاد است. میزان تششع زیاد اشعه توسط انفجارات بمب اتمی (مانند بمب‌های مورد استفاده در جنگ جهانی دوم در ژاپن) و حوادث انرژی هسته‌ای (همانند حادثه چرنوبیل در سال1986) تولید می‌شود.

اشعه مورد استفاده در درمان‌های پزشکی، می‌توانند منبع دیگری برای تولید مقادیر بالای اشعه باشند. ولی در موارد تشخیصی در صورت استفاده از اشعه، افراد در معرض مقادیر خیلی کم اشعه قرار می‌گیرند و مرتبط با بروز سرطان نمی‌باشد.

• کار با مواد شیمیایی خاص – قرار گرفتن در معرض میزان زیاد بنزن در محیط کار، موجب بروز لوسمی می‌شود. بنزن به صورت وسیع در صنایع شیمیایی بکار می‌رود. همچنین، فرمالدئید در صنایع شیمیایی بکار می‌رود. در کارگرانی که با فرمالدئید کار می‌کنند خطر بروز سرطان خون خیلی زیاد است.
•  شیمی درمانی – در بیماران سرطانی دریافت‌کننده داروهای ضد سرطان، احتمال ابتلا به سرطان خون وجود دارد. برای مثال در صورت استفاده از داروهای آلکیله‌کننده، احتمال ابتلا به لوسمی در سال‌های بعدی زندگی وجود دارد.
•  سندرم داون و سایر بیماری‌های ژنتیک خاص – در برخی از بیماری‌ها، کروموزوم‌های غیر طبیعی ایجاد شده و خطر بروز لوسمی افزایش می‌یابد.
•  ویروس لوسمی سلول‌های T انسانی تیپ 1 (HTLV-1)– این ویروس، نوع نادر لوسمی لنفوسیتی مزمن به نام لوسمی سلول T انسانی را موجب می‌شود. سرطان خون مسری نمی‌باشد.
•  سندرم میلودیسپلاستیک- در افراد مبتلا به این اختلال خونی خطر ابتلا به لوسمی میلوئیدی حاد، افزایش می‌یابد.

در گذشته تعدادی از تحقیقات، قرار گرفتن در معرض میدان‌های الکترومغناطیسی را یکی دیگر از عوامل خطر احتمالی بروز سرطان خون مطرح نموده‌اند. میدان‌های الکترومغناطیسی نوعی اشعه کم انرژی هستند که از خطوط برق و وسایل الکترونیکی نشأت می‌گیرند. امروزه، مطالعات اخیر نشان داده‌اند شواهد ضعیف نشان دهنده خطرزا بودن میدان‌های الکترومغناطیسی وجود دارد.

افرادی که عوامل خطر را دارند همیشه به لوسمی مبتلا نمی‌شوند. از طرف دیگر تعدادی از بیماران مبتلا، ممکن است هیچکدام از عوامل خطر را نداشته باشند .افرادی که فکر می‌کنند در معرض خطر لوسمی هستند باید نگرانی خود را با پزشک در میان بگذارند. پزشک، روش‌های کاهش عوامل خطر را به آنها توضیح داده و نیز برنامه مناسبی را برای کنترل‌های منظم فرد در نظر خواهد گرفت.

تشخیص سرطان خون (لوسمی) چگونه انجام میشود؟

چنانچه فردی علائم فوق را داشته باشد بایستی به پزشک مراجعه کند .ممکن است پزشک بیمار را معاینه بدنی نموده و سؤالاتی در مورد سابقه شخصی و یا خانوادگی بیماری داشته باشد. همچنین پزشک ممکن است تست‌ها و آزمایش های تشخیص سرطان خون مخصوصا آزمایش خونی را درخواست نماید.

شیمی درمانی چیست و چه تاثیری بر بدن دارد؟ هر آنچه باید در مورد شیمی درمانی بدانید

 چگونه می‌توان از بروز سرطان پیشگیری نمود؟

آیا شیمی درمانی باعث ریزش مو میشود؟

آزمایش ها و تست‌های تشخیص سرطان خون عبارتند از:

• معاینه بدنی: پزشک بیمار را از نظر تورم عقده‌های لنفاوی، طحال و کبد معاینه می‌کند.
• آزمایشات خون: آزمایشگاه میزان سلول‌های خونی را کنترل می‌کند .لوسمی موجب افزایش تعداد گلبول‌های سفید خون می‌شود. همچنین موجب می‌شود مقادیر پلاکت و هموگلوبین کاهش یابد. آزمایشگاه همچنین خون را از نظر نشانه‌های تاثیر سرطان خون روی کبد و کلیه کنترل می‌کند.
• نمونه برداری (بیوپسی): پزشک مقداری مغز استخوان از استخوان لگن یا سایر استخوان‌های بزرگ، تهیه می‌کند. آزمایشگاه پاتولوژی نمونه را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند. خارج کردن قسمتی از بافت برای یافتن سلول‌های سرطانی” بیوپسی” نامیده می‌شود.

پزشک به دو روش می‌تواند به مغز استخوان دست یابد. در اغلب بیماران هر دو روش بکار می‌رود:

• آسپیراسیون(مکش) مغز استخوان: پزشک با استفاده از سرسوزن مخصوص، نمونه‌ای از مغز استخوان را تهیه می‌کند.
• بیوپسی مغز استخوان: پزشک با استفاده از سرسوزن مخصوص، تکه کوچکی از استخوان و مغز استخوان را خارج می‌کند. بیحسی موضعی به بیمار کمک می‌کند تا در حین نمونه برداری احساس ناراحتی نداشته باشد.

• آزمایشات سیتوژنتیک و سلولی: آزمایشگاه کروموزوم‌های سلول‌های نمونه خون محیطی، مغز استخوان و یا عقده‌های لنفاوی را بررسی می‌کند.
• کشیدن مایع مغزی نخاعی: پزشک مقداری از مایع مغزی نخاعی (مایعی که فضای اطرف مغز و طناب نخاعی را پر می‌کند) را با استفاده از سرسوزن باریک و دراز خارج می‌کند. این روش حدود 30 دقیقه طول می‌کشد و تحت بیحسی موضعی انجام می‌شود.

بیمار چند ساعت پس از انجام این عمل، برای جلوگیری از بروز سردرد در وضعیت طاقباز قرار می‌گیرد. آزمایشگاه مایع مغزی نخاعی را از نظر وجود سلول‌های سرطانی و یا سایر علائم بیماری، بررسی می‌کند.

مایع مغزی نخاعی و LP چیست؟ آب نخاع برای چه مواردی کشیده می‌شود؟

• عکسبرداری از قفسه سینه: عکسبرداری از قفسه سینه می‌تواند نشانه‌های وجود بیماری در قفسه سینه را آشکار کند.

این مقاله خوب بود؟ 4 1