برای افرادی که درگیر سرطان روده بزرگ میباشند از روش های جدید و پیشرفته درمان سرطان روده بزرگ استفاده میشوند از جمله جراحی، شیمی درمانی، پرتو درمانی، رادیو تراپی و …
درمان سرطان روده بزرگ به چه صورت انجام میشود؟
بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ، خواستار مشارکت فعال در
تصمیماتی هستند که برای درمان آنها اتخاذ میشود. بیماران می‌خواهند
تا در مورد بیماری و روش‌های درمانی خود مطلع باشند. به هرحال شوک و
اضطراب ناشی از تشخیص سرطان در افراد، ممکن است فکر کردن در مورد
سؤالاتی را که از پزشک خود باید داشته باشند، مشکل کند.
پزشک ممکن است بیمار را برای درمان به متخصص دیگری ارجاع دهد.
افراد متخصص درگیر درمان سرطان روده بزرگ عبارتند از: متخصصین
گوارش، پزشکان جراح، پزشکان متخصص انکولوژی بالینی و
انکولوژیست‌های رادیوتراپی.
حتما بخوانید
آیا قبل از درمان بیمار باید آمادگی داشته باشد؟
پزشک متناسب با نیازهای هر بیمار، برنامه درمانی را طرح‌ریزی می‌کند.
درمان سرطان روده بزرگ اساساً به محل تومور در روده بزرگ یا رکتوم و
مرحله بیماری دارد. پزشک درمان‌های انتخابی و نتایج مورد انتظار را برای
بیمار بیان می‌کند.
شما می‌توانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
از چه روش های درمانی برای سرطان روده بزرگ استفاده میشود؟
برای درمان سرطان روده بزرگ از جراحی، رادیوتراپی (پرتودرمانی) و
شیمی درمانی استفاده میشود. در برخی افراد، ترکیبی از این درمان‌ها
استفاده میشود.
گاهی اوقات درمان سرطان روده بزرگ با سرطان رکتوم متفاوت است.
درمان‌های سرطان روده بزرگ و رکتوم به طور جداگانه توضیح داده
میشود.
در هر مرحله‌ای از بیماری، درمان‌های کنترل درد و سایر نشانه‌های
بیماری، برطرف نمودن عوارض جانبی درمان و مشکلات روحی بیماران در
دسترس هستند. به این نوع درمان، درمان حمایتی، درمان و مراقبت
نشانه‌ها و یا درمان تسکینی گفته میشود .
جراحی
جراحی رایج‌ترین درمان سرطان روده بزرگ بوده و نوعی درمان موضعی
است .جراحی سرطان را در روده بزرگ و رکتوم و مناطق مجاور تومور،
درمان می‌کند.
پولیپ و بدخیمی کوچک موجود در روده بزرگ ممکن است از روده بزرگ و یا
قسمت فوقانی رکتوم توسط کلونوسکپی خارج گردد. برخی تومورهای
کوچک قسمت تحتانی رکتوم را می‌توان از طریق سوراخ مقعد و بدون
استفاده از کلونوسکپی، خارج کرد.
برای سرطان‌های بزرگ‌تر، جراح برای خارج نمودن تومور و قسمتی از
نواحی سالم رکتوم و روده بزرگ، روی شکم برش ایجاد می‌کند. ممکن
است عقده‌های لنفاوی مجاور نیز خارج شود.
جراح پس ازخارج کردن قسمتی از روده بزرگ و رکتوم، قسمت‌های سالم
را دوباره به هم متصل می‌کند. در برخی موارد، اتصال مجدد امکان‌پذیر
نیست. در چنین مواردی، جراح راه جدیدی را برای خروج مواد دفعی از بدن
ایجاد می‌کند. جراح در دیواره شکم شکافی را ایجاد می‌کند (استوما) و
انتهای فوقانی روده را به استوما، وصل می‌کند. به عمل ایجاد استوما،
کولوستومی گفته میشود. یک کیسه برای جمع‌آوری مواد دفعی به
استوما وصل میشود و با استفاده از چسب خاصی کیسه در محل ثابت
می‌گردد .
در بیشترافراد کولوستومی شده، این عمل موقتی است و تنها تا زمان
ترمیم رکتوم و روده بزرگ پس از جراحی، لازم است .پس از ترمیم، جراح
مجدداً قسمت‌های روده را به هم وصل نموده و استوما را می‌بندد. برخی
از افراد خصوصاً افرادی که تومور رکتوم تحتانی دارند، نیاز به کولوستومی
دائمی میباشند.
شیمی درمانی
شیمی درمانی استفاده از داروهای ضد سرطان برای از بین بردن
سلول‌های سرطانی است. از آنجایی که شیمی درمانی وارد گردش خون
شده و بر سلول‌های سرطانی اثر می‌کند لذا درمان سیستمیک نیز نامیده
میشود.
ممکن است شیمی درمانی به تنهایی و یا توأم با جراحی و رادیوتراپی و یا
هر دو تجویز شود. شیمی درمانی قبل از جراحی، درمان نئواجونت
“Neoadjuvant” نام دارد. شیمی درمانی قبل از جراحی، اندازه تومور را
کاهش می‌دهد.
به شیمی درمانی بعد از جراحی، درمان کمکی یا اجونت “Adjuvant” گفته
میشود. این درمان، برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقیمانده و
پیشگیری از عود مجدد سرطان روده بزرگ و رکتوم مورد استفاده قرار
می‌گیرد.
حتما بخوانید
همچنین از شیمی درمانی برای درمان افراد دارای بیماری پیشرفته
استفاده میشود. داروهای ضد سرطان، معمولاً از طریق وریدی تجویز
میشوند ولی در برخی موارد، خوراکی نیز داده میشود. ممکن است
بیمار به صورت سر پایی در درمانگاه، مطب پزشک و یا منزل درمان گردد. به
ندرت نیاز به بستری بیمارستانی می‌باشد.
رادیوتراپی (درمان با اشعه)
رادیوتراپی یک روش درمانی موضعی می‌باشد و فقط در محل مشخصی
که اشعه مورد استفاده قرار می‌گیرد، بر سلول‌های سرطانی تأثیر
می‌گذارد. در این روش اشعه‌های پرانرژی جهت از بین بردن سلول‌های
سرطانی به کار می‌روند .دستگاهی بزرگ، اشعه‌هایی را به سمت شکم
هدایت می‌کند. پزشکان از دو نوع پرتودرمانی برای درمان سرطان استفاده
می‌کنند .گاهی اوقات بیماران هر دو نوع را دریافت می‌کنند:
پرتودرمانی خارجی:
جهت این روش درمانی، بیمار در بیمارستان یا کلینیک در هفته‌های متوالی
و به صورت پنج روز در هفته، تحت رادیوتراپی قرار می‌گیرد. در برخی موارد،
پرتودرمانی خارجی در طول جراحی داده میشود.
حتما بخوانید
پرتودرمانی داخلی:
اشعه، توسط ماده رادیواکتیو قرار داده شده در لوله باریکی که مستقیماً در
داخل و یا نزدیک تومور گذاشته است، تابانده میشود. بیمار در بیمارستان
بستری میشود و مواد رادیواکتیو چندین روز در محل باقی می‌ماند .این
مواد معمولاً قبل از رفتن بیمار به منزل خارج میشود.
- درمان سرطان روده بزرگ
غالب بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ با جراحی درمان میشوند. برخی
هم بصورت توأم جراحی و شیمی درمانی میشوند. بندرت کولوستومی
برای مبتلایان به سرطان روده بزرگ لازم است. اگرچه معمولاً از پرتودرمانی
برای درمان سرطان روده بزرگ استفاده نمی‌شود اما گاهی اوقات برای
تسکین درد و سایر علائم بکار می‌رود.
حتما بخوانید:
- علائم و نشانه های شایع سرطان روده بزرگ چیست؟
- تومور بدخیم و خوش خیم: آیا تومور خوش خیم و بد خیم باعث مرگ میشود؟
آیا جراحی باعث درمان سرطان رکتوم میشود؟
برای تمام مراحل سرطان رکتوم، جراحی متداول‌ترین درمان مورد استفاده
می‌باشد. غالب بیماران جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی را دریافت
می‌کنند. از هر 8 بیمار مبتلا به سرطان رکتوم، یک بیمار نیازمند
کولوستومی دائمی می‌باشد.
رادیوتراپی ممکن است قبل و بعد از جراحی استفاده شود. از رادیوتراپی،
قبل از جراحی برای کوچک کردن حجم تومور و بعد از جراحی برای از بین
بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده استفاده میشود. در برخی از
بیمارستان‌ها ممکن است بیماران رادیوتراپی را در طول جراحی دریافت
کنند. هم چنین جهت تسکین درد بیماران یا مشکلات ناشی از سرطان، از
رادیوتراپی استفاده میشود.
درمان سرطان روده بزرگ چه عوارضی دارد؟
از آنجایی که درمان روی سلول‌ها و بافت‌های سالم نیز اثر می‌کند لذا
عوارض جانبی شایع هستند. عوارض جانبی به نوع و وسعت درمان
بستگی دارد. و ممکن است در هر فردی متفاوت باشد. عوارض جانبی
اغلب موقتی هستند. پزشکان و پرستاران باید عوارض جانبی احتمالی
درمان‌ها را توضیح دهند. آنها می‌توانند راه‌هایی را برای کمک به کاهش
علایم پیشنهاد دهند که این علایم ممکن است در طول درمان یا بعد از آن
رخ دهد.
عوارض جراحی
التیام بعد از جراحی مدت زمانی طول می‌کشد و مدت زمان لازم برای
بهبودی برای هر شخص متفاوت است. اغلب بیماران در طول چند روز اول
بعد از جراحی احساس ناراحتی می‌کنند. معمولاً دارو می‌تواند درد آنها را
کنترل کند. قبل از جراحی بیماران باید در مور د برنامه تسکین درد با دکتر یا
پرستار صحبت کنند. بعد از جراحی، در صورت نیاز به تسکین بیشتر درد،
پزشک برنامه تسکین درد بیمار را بازبینی می‌کند.
احساس خستگی و ضعف برای مدتی شایع است. همچنین جراحی
گاهی اوقات موجب بروز اسهال یا یبوست میشود. اعضای تیم مراقبت
سلامت، بیمار را از نظر علائم خونریزی، عفونت یا سایر مشکلات نیازمند
درمان فوری، کنترل می‌کنند .بیماران دارای کولوستومی ممکن است
التهاب پوست اطراف استوما داشته باشند .برای پیشگیری از التهاب و
عفونت، پزشک یا پرستار نحوه تمیز کردن پوست اطراف استوما را به
بیماران آموزش می‌دهند.
عوارض شیمی درمانی
عواض جانبی شیمی درمانی، به نوع و مقدار دارو بستگی دارد. به طور
کلی داروهای ضد سرطان روی سلول‌هایی که رشد سریع دارند اثر
می‌کنند. مخصوصاً:
سلول‌های خونی :
این سلول‌ها با عفونت مقابله می‌کنند، به لخته شدن خون کمک می‌کنند
و اکسیژن را به تمام قسمت‌های بدن حمل می‌کنند. با تأثیر دارو روی
سلول‌ها ی خونی احتمال عفونت، خونریزی خودبخودی، کبودی و خستگی
و ضعف در بیماران بیشتر میشود.
سلول‌های ریشه مو:
شیمی درمانی موجب ریزش مو میشود. موها مجدداً رشد می‌کنند. موهای جدید از نظر رنگ و بافت متفاوت هستند.
سلول‌های پوششی دستگاه گوارش:
شیمی درمانی موجب بروز بی‌اشتهایی، تهوع و استفراغ، اسهال و زخم دهان و لب‌ها میشود. غالب این عوارض، با مصرف دارو کنترل میشوند.
عوارض رادیوتراپی
عوارض جانبی رادیوتراپی عمدتاً به مقدار اشعه و ناحیه تحت درمان بستگی دارد .رادیوتراپی روی شکم و لگن، موجب بروز تهوع و استفراغ، اسهال، مدفوع خونی، ترشحات رکتوم و مشکلات ادراری میشود. علاوه بر این، پوست موضع درمان خشک و قرمز میشود.
بیماران دچار خستگی زیاد در طول پرتودرمانی، بخصوص در هفته‌های آخر درمان میشوند. استراحت در طول درمان مهم است ولی پزشکان توصیه می‌کنند بیماران تا حد توان فعالیت‌های عادی خود را ادامه دهند.
اگرچه عوارض پرتودرمانی موجب بروز تنش و اضطراب در بیماران میشود اما پزشکان آنها را کنترل یا درمان می‌کنند.
آیا تغذیه و رژیم غذایی در درمان سرطان روده بزرگ تاثیر دارد؟
افراد در طی درمان سرطان، نیازمند تغذیه مناسب میباشند. آنها نیاز به
کالری و پروتئین کافی برای پیشبرد بهبودی، بدست آوردن قدرت و داشتن
وزن سالم دارند .تغذیه مناسب به بیماران کمک می‌کند تا احساس بهتر و
انرژی بیشتری داشته باشند. بیماران در صورتی که دچار ناراحتی یا
خستگی باشند، ممکن است میل به غذا خوردن نداشته باشند. هم چنین
عوارض جانبی درمان نظیر کم اشتهایی، تهوع و استفراغ می‌تواند خوردن
را مشکل کند. طعم غذاها ممکن است متفاوت بنظر برسد. پزشک،
کارشناس تغذیه یا سایر فراهم‌کنندگان مراقبت سلامت، می‌توانند به
بیماران مورد روش‌های حفظ تغذیه سالم، توصیه‌های لازم را بنمایند.
آیا بازتوانی در درمان سرطان روده بزرگ تاثیر دارد؟
نوتوانی قسمت مهمی از درمان سرطان است. اعضای تیم سلامت، برای
برگشت هر چه زودتر بیمار به انجام فعالیت‌های عادی زندگی، از هیچ
کوششی دریغ نمی‌کنند. فردی که استوما دارد، نیازمند یادگیری نحوه
مراقبت از استوما می‌باشد .پزشک و پرستار و متخصصین استوما،
می‌توانند به بیماران کمک کنند .اغلب متخصصین استوما، بیماران را قبل از
جراحی ویزیت نموده و در مورد انتظارات آنان با یکدیگر صحبت می‌کنند. آنها
نحوه مراقبت از استوما را بعد از جراحی به بیماران آموزش می‌دهند. آنها در
مورد شیوه‌های زندگی بیماران شامل نگرانی‌ها و اضطراب‌های روحی،
جسمی و جنسی، با یکدیگر صحبت می‌کنند.
مراقبت‌های پی‌گیری در درمان سرطان روده بزرگ چیست و چه تاثیری دارد؟
مراقبت‌های بعد از درمان در مبتلایان به سرطان روده بزرگ، مهم می‌باشد.
حتی در مواردی که به نظر می‌رسد سرطان به طور کامل ریشه کن شده و
یا از بین رفته است، گاهی اوقات به علت عدم شناسایی وجود سلول‌های
سرطانی باقی مانده در سایر قسمت‌های بدن، بعد از درمان، بیماری
مجدداً عود می‌کند. پزشک بهبودی بیمار را پایش نموده و بیمار را از نظر
عود سرطان، کنترل می‌کند. کنترل منظم دوره‌ای موجب ثبت هرگونه
تغییرات در وضعیت سلامت بیمار می‌گردد و شامل معاینه بدنی (مانند
معاینه انگشتی رکتوم)، تست‌های آزمایشگاهی (آزمایش مدفوع از نظر
وجود خون مخفی و آزمایش CEA)، روده بزرگوسکپی – عکسبرداری، توسط
اشعه ایکس، سی تی اسکن و سایر آزمایشات می‌باشد. در صورت بروز
هر گونه مشکل در فواصل برنامه ویزیت پزشک، بایستی بیماران هر چه
زودتر به پزشک مراجعه کنند.
آیا منابع حمایتی برای حمایت عاطفی بیمار و خانواده اش موثر است؟
زندگی با بیماری مهمی همانند سرطان آسان نیست. برخی نیاز به کمک
برای مقابله با جنبه‌های احساسی و عملی این بیماری دارند. گروه‌های
حمایتی می‌توانند کمک‌کننده باشند. در این گروه‌ها، بیماران یا اعضاء
خانواده ایشان جمع شده و در یادگیری درباره برخورد با بیماری و عوارض
درمان، مشارکت می‌کنند.
بیماران ممکن است تمایل داشته باشند تا با یکی از اعضاء تیم مراقبت
سلامت درباره یافتن یک گروه حمایتی صحبت کنند. همچنین نگرانی درباره
درمان و اداره عوارض جانبی، اقامت بیمارستانی و هزینه بیمارستانی
شایع می‌باشد. پزشک، پرستار و سایر اعضاء تیم مراقبت سلامت
می‌توانند به پرسش‌های بیماران در مورد درمان، کار و یا سایر فعالیت‌ها
پاسخ دهند. افرادی که می‌خواهند درباره احساسات خود صحبت کرده و
نگرانی‌های خود را مطرح سازند، ملاقات با یک مددکار اجتماعی، مشاور یا
فرد مذهبی می‌تواند کمک‌کننده باشد.
این مقاله خوب بود؟ 
71 
4
