شیمی درمانی بر روی دهان، دندان، لثه تاثیرات منفی میگزارد و باعث بروز زخم در دهان شود. همچنین باعث خشکی دهان میشود به همین جهت بیماران برای حفط سلامت و بهداشت دهان و دندان خود را متناسب با دستورات پزشک رعایت نمایند.
در صورت وجود مشکلات دهان، لثه و گلو چه کارهایی باید انجام دهیم؟
مراقبت خوب از دهان در طول مدت دوره درمان مهم است. بعضی داروهای شیمی درمانی باعث بروز زخم دهان و گلو میشوند وضعیتی که استوماتیت یا موکوزیت نامیده میشود. داروهای شیمی درمانی همچنین میتوانند این بافتها را خشک و تحریک نموده و باعث خونریزی آنها شوند. بیمارانی که قبل از شروع شیمی درمانی تغذیه خوبی نداشتهاند به احتمال زیاد دچار زخم دهان میشوند.
بعلاوه زخمهای دهان میتوانند با عفونی شدن بوسیله خیلی از میکروبها که در دهان زندگی میکنند، دردناک شوند. در تمام مراحل باید عفونت دهان پیشگیری شود زیرا مبارزه با آن در طول شیمی درمانی سخت شده و منجر به بروز مشکلات جدی میشود.
تاثیر شیمی درمانی بر پوست و ناخن، سیستم اعصاب و عضلات، ضعف و بی حالی، خستگی
چگونه میتوانم با زخم دهان سازگار باشیم؟
مراقبت خوب از دهان در طول درمان مهم است .برخی از داروها زخمهایی را در دهان و گلو ایجاد کنند. در بیمارانی که حین شیمی درمانی تغذیه مناسبی ندارند احتمال بروز زخمهای دهانی بیشتر است .همچنین زخمهای دهانی در اثر میکروبهایی که در حالت طبیعی در دهان وجود دارند ممکن است عفونی شوند.
غذاها را سرد یا هم دما با دمای اتاق بخورید. غذاهای گرم و داغ میتوانند زخم دهان و گلو را تحریک کند. غذاهای نرم از جمله بستنی، نوشیدنیهای شیری، غذای کودک، میوههای نرم (موز، سیب) سیب زمینی آب پز، غلات پخته شده، تخم مرغ عسلی یا نیمرو، ماست، پنیر نرم، ماکارونی و پنیر، ژلهها و دسرها را بخورید. همچنین میتوانید با مخلوط کردن پوره غذاهای پخته شده آنها را نرمتر و راحتتر استفاده کنید. از خوردن غذاها و آب میوههای محرک و اسیدی مثل گوجه فرنگی و مرکبات (نارنگی، گریپ فروت، لیمو) غذاهای تند یا پرنمک و غذاهای
سخت از قبیل سبزیجات خام، دانهها ذرت بو داده و نان سوخاری و خشک دوری کنید.
چگونه میتوانم با خشکی دهان سازگار شویم؟
از پزشک خود در مورد استفاده از یک محلول بزاق مصنوعی برای مرطوب کردن دهانتان سوال کنید.
مایعات فراوان بنوشید.
از پزشک خود بپرسید که آیا میتوانید بستنی، بستنی میوهای یا آب نبات سخت بدون شکر بمکید. همچنین شما میتوانید صمغ بی شکر بجوید. سورپستول ” یک ماده شیرینی است که از مواد بی شکر میباشد” میتواند در بسیاری افراد باعث اسهال شود. اگر اسهال برای شما یک مشکل است قبل از خرید،برچسب غذاهای بدون شکر را کنترل کنید.
غذاهای خشک را با کره، روغنهای گیاهی، سسها یا آب گوشت مرطوب کنید.
غذاهای خشک و سوخاری را داخل مایعات، خیس کرده و مصرف کنید.
غذاهای نرم و پورهای بخورید.
اگر لب هایتان خشک میشود از ژل ترمیم کننده یا لیز کننده استفاده کنید.
یک بطری آب همراه خود،به منظور مزمزه کردن متناوب داشته باشید.
برای داشتن دهان – لثه و گلوی سالمی چه کارهایی باید انجام دهیم؟
از دهانشویههای تجویز شده مرتب استفاده کنید.
- از مصرف غذاهایی که سفت بوده و سخت جویده میشوند بپرهیزید.
- غذاهای نرم مانند پوره سیب زمینی – شیر برنج – فرنی میل کنید.
- مصرف غذاهای اسیدی و محرک (مانند گوجه فرنگی– لیمو – پرتغال) غذاهای شور و ادویهدار را کاهش دهید.
- غذاها را خنک میل کنید .غذاهای داغ باعث تحریک بافتی میشوند.
- برای پیشگیری از خشک شدن دهان هر 2 ساعت دهان خود را آبکشی نمایید.
- لبهایتان را با وازلین چرب کنید.
- برای شستن دهان یک قاشق جوش شیرین را در یک لیوان حل کرده و دهان خود را بشویید.
- مایعات فراوان بنوشید.
چگونه میتوانم بهداشت دهان و گلو را حفظ کنیم؟
با پزشک خود درباره ویزیت دندانپزشکی حداقل چندین هفته قبل از شروع شیمی درمانی صحبت کنید. شاید نیاز به جرم گیری دندانها یا دریافت مراقبت در رابطه با مشکلاتی از قبیل آفتهای دهان و لثه، بیماری لثه یا دندانهای نامناسب داشته باشید.
از دندانپزشکان درباره بهترین روش مسواک زدن و نخ کشیدن دندان در طول مدت شیمی درمانی، سوال کنید.
شیمی درمانی به احتمال زیاد منجر به پوسیدگی دندان میشود. بنابراین دندانپزشک خود امکان دارد پیشنهاد دهد که یک مایع دهانشویه یا ژل فلوراید را هر روز استفاده کنید.
شما میتوانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
برای کمک به جلوگیری از پوسیدگی دندان :
بعد از هر وعده غذایی، دندانها را مسواک بزنید. یک مسواک نرم استفاده کنید و به آرامی بکشید. شدید مسواک زدن میتواند به بافتهای نرم دهان صدمه بزند. اگر لثههای شما خیلی حساس است از پزشک، پرستار یا دندانپزشک خود درخواست کنید مسواک یا خمیر دندان مخصوصی پیشنهاد کنند. با آب نمک گرم بعد از وعدههای غذایی و قبل از خواب، دهانشویه انجام دهید.
مسواکتان را بعد از هر بار استفاده خوب بشویید و در یک جای خشک نگهدارید.
از دهانشویههایی که حاوی مقادیر زیاد الکل هستند اجتناب نمایید. از پزشک یا پرستارتان بخواهید یک مایع دهانشویه ملایم یا دارویی را که امکان استفاده آن برای شما وجود دارد پیشنهاد کنند مثلاً دهانشویه حاوی جوش شیرین غیرمحرک است. این دهانشویه را میتوانید با اضافه کردن سه قاشق چایخوری از پودر جوش شیرین در 250 تا 500 سی سی آب جوش سرد شده، درست کنید.
مراجعه مداوم و مرتب به دندانپزشک را فراموش نکنید.
اگر به گل بابونه حساسیت ندارید میتوانید از دم کرده آن برای شستشوی دهان استفاده کنید. برای درست کردن این محلول میتوانید هشت گرم از گل بابونه را در 50 تا 100 سی سی آب جوش دم کرده وبعد از 10 دقیقه آن را صاف نموده و استفاده کنید.
اگر زخمهای دهان توسعه یافت، به پزشک یا پرستارتان اطلاع دهید. ممکن است نیازمند دریافت دارو برای درمان زخمها باشید.
این مقاله خوب بود؟ 3
1