روش هایی تشخیص زودهنگام سرطان امروزه بسیار پیشرفت کرده است و بطور کلی این روش ها غربالگری های سرطان روده بزرگ نامیده میشوند
از آنجا که سرطان روده بزرگ در صورت عدم درمان بسیار کشنده است، ضرورت تشخیص زودهنگام و غربالگری آن برای همگان واضح است.
در چه مواقعی غربالگری سرطان روده بزرگ لازم است و فواصل زمانی آن چقدر است؟
افراد بایستی با اعضاء تیم بهداشتی درباره زمان شروع غربالگری سرطان روده بزرگ، نوع آزمایشات، مزایا و خطرات هر کدام از آزمایشات و برنامه‌های غربالگری صحبت کنند.
تشخیص زود هنگام سرطان روده بزرگ، سرطان کولون، کولیت
روش های غربالگری سرطان روده بزرگ
- وجود خون مخفی در مدفوع: این آزمایش قادر به شناسایی کمترین مقادیر خون در مدفوع می‌باشد. در صورت شناسایی وجود خون در مدفوع، سایر آزمایشات برای شناسایی منبع خون انجام می‌شود. مطالعات ثابت کرده است انجام این آزمایش هر 2-1 سال در سنین 80-50 سالگی، میزان مرگ و میر را تا 30 درصد کاهش می‌دهد.
- سیگموئیدوسکپی: پزشک با سیگموئیدوسکپ (لوله‌ای که در انتهای آن منبع نورانی قرار دارد) داخل روده و قسمت انتهایی روده بزرگ (سیگموئید) را بررسی نموده و در صورت وجود پولیپ، آنها را خارج می‌کند. مطالعات نشان داده است غربالگری منظم توسط سیگموئیدوسکپ بعد از 50 سالگی، میزان مرگ و میر ناشی از سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهد.
- کلونوسکوپی: پزشک با استفاده از کولونوسکپ (لوله‌ای که در انتهای آن منبع نورانی قرار دارد) داخل روده بزرگ را بررسی می‌کند. با کولونوسکپی می‌توان توده‌های سرطانی و غیر سرطانی روده را شناسایی کرد، مخصوصا در مواردی که نمی‌توان با سیگموئیدوسکپ آن را انجام داد. با وجود این مزایای کولونوسکپی، عوارض آن شامل خونریزی و سوراخ شدن دیواره روده است که البته پزشکان با مهارت جایی برای نگرانی نمیگذارند!
- تنقیه با محلول باریم: پس از تنقیه بیمار با محلول باریم و ایجاد هوا داخل روده، از روده و کولون توسط اشعه ایکس، عکس‌برداری انجام شده و پولیپ‌ها مشخص میشوند. مطالعات نشان داده است در طی این روش، پولیپ‌های کوچک قابل شناسایی نیستند.
- معاینه انگشتی رکتوم (انتهای روده): معاینه راست روده، یکی از روش‌های معمول معاینه بدنی است. پزشک یا پرستار با وارد کردن انگشت داخل انتهای روده، قسمت‌های تحتانی روده را از نظر وجود نواحی غیر طبیعی، لمس می‌کند.
دانشمندان همچنین در حال مطالعه روش‌های جدید غربالگری سرطان روده بزرگ هستند.
شما می‌توانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
تعیین نوع آزمایش غربالگری سرطان روده بزرگ به عوامل زیر بستگی دارد:
- سن فرد، سابقه پزشکی، سابقه خانوادگی، سلامت عمومی
- صحت آزمایش
- خطرات همراه با هر آزمایش
- آمادگی‌های لازم قبل از انجام آزمایش
- تجویز آرامبخش در طول آزمایش
- مراقبت‌های پی‌گیری بعد ازآزمایش
- سهولت انجام آزمایش
- هزینه آزمایش و تحت پوشش بیمه بودن آزمایش
مزایا و معایب هر کدام از آزمایشات غربالگری سرطان روده بزرگ به شرح زیر است:
آزمایش وجود خون مخفی در مدفوع:
مزایا:
- آمادگی خاصی لازم نبوده و می‌توان نمونه را در منزل جمع‌آوری کرد.
- هزینه لازم در مقایسه با سایر آزمایشات غربالگری سرطان روده بزرگ، پایین است.
- توسط این آزمایش خونریزی یا پارگی در دیواره روده بزرگ، ایجاد نمی شود.
معایب:
- این آزمایش، در شناسایی پولیپ‌ها و سرطان زیاد موثر نیست.
- ممکن است نتیجه آزمایش به طور کاذب مثبت باشد (یعنی شخص سالم می‌باشد ولی بیمار گزارش گردد).
- محدودیت غذایی و پرهیز از مصرف گوشت، آهن، ویتامین ث، آسپرین، سبزیجات خاص و مصرف غذاهای پر فیبر، چند روز قبل از آزمایش توصیه می‌شود.
- در صورت وجود موارد غیر طبیعی، آزمایشات اضافی مانند کولونوسکپی لازم است.
سیگموئیدوسکپی و تشخیص سرطان روده بزرگ:
مزایا:
- انجام آزمایش معمولا سریع بوده و عارضه چندانی ندارد.
- درد و ناراحتی ناشی از انجام آزمایش کم است.
- در اغلب موارد، در صورت نیاز پزشک قادر به نمونه‌برداری” بیوپسی” (برای بررسی از نظر آسیب شناسی زیر میکروسکپ) و خارج کردن پولیپ است.
آمادگی لازم برای انجام روش، کمتر از کولونوسکپی است.
معایب:
- توسط این آزمایش، پزشک فقط رکتوم و قسمت‌های تحتانی رکتوم را مورد بررسی قرار داده و قادر به شناسایی پولیپ‌های قسمت‌های فوقانی روده، نمی‌باشد.
- خطر خونریزی و پارگی دیواره روده، کمتراست.
- در صورت وجود موارد غیر طبیعی، آزمایشات اضافی مانند کولونوسکپی لازم است.
کولونوسکپی برای تشخیص سرطان روده بزرگ:
مزایای کلونوسکوپی:
- به پزشک اجازه می‌دهد تا راست روده و روده بزرگ را بررسی کند.
- پزشک قادر به نمونه‌برداری و خارج کردن پولیپ است.
معایب کلونوسکوپی:
- ممکن است توسط این روش، پولیپ‌های کوچک و سرطان‌ها شناسایی نشوند اما در عین حال، حساس‌ترین آزمایش در دسترس است.
- آمادگی روده قبل از آزمایش لازم است. تجویز آرام بخش ممکن است لازم باشد.
- عوارض ناشایع همانند خونریزی یا پارگی دیواره روده ممکن است رخ دهد.
تنقیه با محلول باریم:
مزایا:
- این آزمایش به پزشک اجازه می‌دهد تا روده و راست روده را مورد بررسی قرار دهد.
- عوارض جانبی نادر است.
- تجویز آرامبخش لازم نیست.
معایب:
- این آزمایش قادر به شناسایی پولیپ‌های کوچک و سرطان‌ها نیست.
- قبل از آزمایش، آمادگی روده لازم است.
- ممکن است نتیجه آزمایش به طور کاذب مثبت باشد.
- در این روش، پزشک قادر به نمونه‌برداری و خارج کردن پولیپ نمی‌باشد.
- در صورت وجود موارد غیر طبیعی، آزمایشات اضافی لازم است.
معاینه انگشتی رکتوم:
مزایا:
- معاینه رکتوم یکی از روش‌های معمول معاینه بدنی است.
- قبل از آزمایش، آمادگی روده لازم نیست.
- انجام آزمایش سریع بوده و درد کمتری دارد.
معایب:
- پزشک با این آزمایش، تنها قادر به شناسایی اختلالات قسمت تحتانی رکتوم است.
- در صورت وجود موارد غیر طبیعی، آزمایشات اضافی لازم است.
در صورت وجود موارد غیر طبیعی در آزمایشات غربالگری سرطان روده بزرگ، چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
در صورت وجود موارد غیر طبیعی در آزمایشات غربالگری سرطان روده بزرگ اعضای تیم بهداشتی، معاینه بدنی را انجام داده و سابقه خانوادگی و شخصی ابتلا به بیماری فرد را بررسی می‌کنند. ممکن است آزمایشات تشخیصی اضافی مانند عکس‌برداری از دستگاه گوارش، سیگموئیدوسکپی و کولونوسکپی انجام شود. پزشک میزان CEA پروتئینی است که اغلب در مبتلایان به سرطان روده بزرگ افزایش می‌یابد.
در صورت وجود ناحیه غیر طبیعی در کولونوسکپی، نمونه‌برداری برای تایید وجود سرطان انجام می‌شود. در صورت وجود ناحیه غیر طبیعی در سیگموئیدوسکپی، ممکن است نمونه‌برداری انجام شده و کولونوسکپی هم توصیه می‌شود.
آیا آزمایشات جدیدی برای تشخیص زود هنگام سرطان روده بزرگ، تحت مطالعه و بررسی می‌باشند؟
آزمایشات جدید برای غربالگری سرطان روده بزرگ همانند کولونو گرافی توموگرافیک کامپیوتری وآزمایشات ژنتیکی از مدفوع، تحت مطالعه و بررسی می‌باشند.
این مقاله خوب بود؟ 
4 
2
