عروق خونی
عروق خونی بدن ، دستگاه بسته ای از لوله ها را تشکیل می دهند که خون را از قلب ، به بافت های سرتاسر بدن می رسانند و مجددا به قلب باز میگردانند.
سرخرگ های قلب ، خون را از قلب خارج می کنند ، در حالی که سیاهرگ ها ، خون را به قلب باز میگردانند . مویرگ ها ، سرخرگ های کوچک ( شریانچه ها ) را به سیاهرگ های کوچک ( وریدچه ها ) متصل می کنند.
سرخرگ های بزرگ ، پس از خروج از قلب ، به شاخه های کوچک تری تقسیم می شوند که به همه بخش های بدن ، می روند . خود این انشعاب ها هم به رگ های کوچکتری به نام سرخرگ کوچک ( شریانچه ) تقسیم می شوند که در بافت های بدن نفوذ می کنند . سرخرگ های کوچک در داخل بافت ها ، به صورت شبکه ای از مویرگ ها که فقط با میکروسکوپ دیده میشود، انشعاب می یابند.
در حین تبادل مواد غذایی، بین خون و سلول ها ، مولکول ها از دیواره مویرگ ها عبور می کنند . پیش از ترک بافت ، مویرگ ها مجددا به هم پیوسته و سیاهرگ های کوچک (وریدچه ها) را می سازند . از به هم پیوستن سیاهرگ های کوچک ، سیاهرگ های بزرگتر و بزرگتری شکل می گیرد که در نهایت ، خون را به قلب بازمیگردانند.
شما می‌توانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
دو مسیر اصلی دستگاه گردش خون در انسان ، عبارت اند از : دستگاه گردش خون ریوی ( از قلب به ریه ها و برعکس ) و دستگاه گردش خون عمومی (از قلب به بقیه اندام ها و برعکس) که شامل گردش خون برای قلب ، گردش خون مغزی برای مغز و گردش خون کلیوی برای کلیه هاست.
تفاوت های سرخرگ و سیاهرگ
دیواره سرخرگ ها ، سیاهرگ ها و مویرگ ها از نظر ساختمانی متفاوت اند . این دیواره در هر سه رگ ، لوله ای تو خالی را احاطه می کنند که خون در آن جریان می یابد . دیواره سرخرگ ها و سیاهرگ ها از سه لایه تشکیل شده است.قسمت میانی رگ از بافت عضلانی نرمی تشکیل شده که می تواند اندازه رگ را در هنگام انقباض یا استراحت ، تغییر دهد . لایه خارجی سرخرگ و سیاهرگ نیز از رشته های ارتجاع پذیر و کلاژن تشکیل شده است .
تفاوت میان سرخرگ ها و سیاهرگ ها در ضخامت دیواره آنهاست . سیاهرگ ها در مقایسه با سرخرگ ها بسیار نازک هستند . دیواره های ضخیم سرخرگ ها ، آنها را ارتجاعی و انقباض پذیر می کنند .
انقباض و انبساط مکرر سرخرگ ها در هر بار ضربان قلب ، موجب ایجاد نبض می شود . نبض را می توان در محل هایی که سرخرگ به سطح پوست نزدیک است ( مانند مچ دست ) احساس کرد . دیواره سیاهرگ ها نرم تر از دیواره سرخرگ هاست و بر اثر فشاری که ماهیچه ها به آنها وارد می آورند ، تغییر شکل می دهد . خونی که از طریق سیاهرگ ها به قلب باز می گردد معمولا تحت فشار کمی است.
دریچه‌های سیاهرگ‌ها
وجود دریچه های یک طرفه در طول مسیر سیاهرگ ها ، باعث می شود خون سیاهرگی ، همواره در یک جهت حرکت کند . ماهیچه های اسکلتی نیز با انقباضات خود ، به فشرده شدن دیواره سیاهرگ ها و جلو راندن خون در مسیر بازگشت ، به قلب کمک می کنند . علت واریسی شدن سیاهرگ ها ، از دست رفتن خاصیت ارتجاعی و کشیده شدن دیواره آنهاست .
دریچه های ناسالم به خون اجازه برگشت می دهند و این بازگشت خون ، موجب وارد آمدن فشار به دیواره رگ و گشادی آن می شود . دیواره مویرگ ها فقط به اندازه یک سلول ، ضخامت دارند . از میان همه رگ های خونی ، فقط مویرگ ها هستند که به علت دارا بودن دیواره بسیار نازک ، قادر به تبادل مواد بین یاخته ها و خون هستند . انشعاب های گسترده آنها سطح کافی را برای جذب و تحویل مواد ، به کلیه سلول های بدن فراهم می آورد.
این مقاله خوب بود؟ 
13 
9
