علائم انواع بوتولیسم؟
بوتولیسم میتواند از شیرخواران تا بزرگسالان را درگیر کند. هم میتواند از راه غذایی وارد شود و هم از راه زخمهای باز. اما در کل دارای یکسری علائم بوده که در بسیاری از موارد بیماری مشترک است و در واقع علائم تشخیصی بوتولیسم میباشد.
این علائم در بزرگسالان شامل دوبینی، تاری دید، سختی در بلع، لکنت زبان و خشکی دهان باشد و در شیرخواران علائمی چون بیحالی، یبوست، عدم میل به غذا، لختی در عضلات داشته باشد. شما میتوانید سوالات خود را از بهترین پزشکان متخصص بپرسید
چهار نوع بوتولیسم انسانی وجود دارد که همه از سم بوتولینوم ایجاد میشوند منشا و علائم بوتولیسم عبارتند از:
بوتولیسم نوع غذایی (بزرگسالان)
غذایی که بصورت نامناسب نگهداری و ذخیره شود که درواقع همان غذای بیش از حد مانده، میتواند محلی باشد برای رشد باکتری کلستریدیوم و در نهایت تولید سم بوتولیسم. علائم بوتولیسم در بازه زمانی 18 تا 36 ساعت ظاهر میشوند اما به دنبال مصرف غذای محتوی سم بوتولیسم، حداقل و حداکثر زمان ممکن برای بروز آن، 4 ساعت تا 8 روز است.
بوتولیسم با علائم اولیه شروع به ظهور میکند و این علائم رفته رفته پیشرفت میکنند، بدین صورت که با تاری دید و دوبینی، سختی در بلعیدن غذا، اشکال در تکلم و مشکلات احتمالی معده و روده شامل یبوست، تهوع و استفراغ، همراه است.
سپس با پیشرفت بوتولیسم، فردی که دچار آن شده، به تدریج احساس ضعف عضلانی و سپس فلج عضلانی میکند که از سر شروع شده و به سمت پایین ادامه پیدا میکند. رفته رفته مشکلات تنفسی افزایش مییابد و فرد در تنفس خود دچار مشکل میشود که اگر با مراقبت های پزشک همراه نباشد، نارسایی تنفسی پیش آمده و نهایتا باعث مرگ فرد میشود.
بوتولیسم شیرخوارگی
این نوع از بوتولیسم، برای اولین بار در سال 1976 کشف شد و برخلاف نوع بزرگسالان، در کودکان کمتر از 12 ماه شایع است که نسبت به استقرار باکتری کلستریدیوم بوتولینوم حساس هستند. این باکتری یا از طریق گردوغباری که در هوای تنفس کودک و یا در خوراکی های مختلفی که به کودک میخورانند (مانند عسل و غیره)، وارد بدن کودک میشود.
هاگ ها در روده بزرگ (کلون)، تکثیر مییابند و شروع به تولید سم بوتولیسم کرده و در نهایت، این سم جذب بدن کودک شیرخوار میشود. علائم اولیه آن در شیرخواران شامل یبوست، بیحالی و عدم میل کودک به غذا است.
سپس با پیشرفت آن، کودک دچار مشکل در مکیدن و بلعیدن میشود. اغلب، هنگامی که کودک در حال مکیدن پستان مادر است ولی شیر خارج نمیشود، مادر متوجه بیماری کودک میشود.
رفته رفته کودک از ضعف عمومی بدن خود رنج میبرد و دیگر حتی قادر به کنترل حرکات سرِ خود نیست و سر، به علت فلج عضلات گردن، حالت افتاده پیدا میکند. در نهایت این فلج عمومی به عضلات تنفسی رسیده و تنفس کودک مختل میشود و مرگ در اثر نارسایی تنفسی را به همراه دارد.
بوتولیسم زخم یا جراحتی
در مواردی همچون ضربه شدید که منجر به زخم و جراحت شود، از قبیل حوادث شدیدی که برای دست ها و پاها بوجود میاید، هر گونه عمل جراحی، از طریق سرنگ آلوده و تزریق مواد مخدر در افرادی که اعتیاد دارند، احتمال بروز این نوع از بوتولیسم وجود دارد اما طبعا زمانی اتفاق میافتد که زخم ناشی از جراحت، حالت عفونی پیدا کرده و به دنبال آن، باکتری کلستریدیوم در آن محل شروع به رشد و تکثیر کند که در نهایت باعث تولید سم بوتولیسم میشود.
گرچه ممکنه است علائم نظیر مشکلات معده و روده در این نوع مشاهده نشود اما علائمی بسیار شبیه به نوع غذایی دارد و معمولا علائم آن بعد از 4 الی 8 روز بروز میکند.
نوع شبیه به شیرخوارگی که در بزرگسالان بروز میکند
مواردی که در این نوع از بوتولیسم دیده میشود، در انواع مربوط به غذا و یا جراحت دیده نمیشود. افرادی که با این نوع از بوتولیسم دست و پنجه نرم میکنند، عموما افرادی با بیش از یک سال هستند که گاها دارای یکی از انواع باکتری های کلستریدیوم بوتولینوم، در روده خود هستند که روند ایجاد آن شبیه به نوع شیرخوارگی بوده ولی علائم آن شبیه به نوع غذای است.
این نوع بوتولیسم جزء انواع نادر آن بوده که عموما به دنبال عواملی چون جراحی و ترمیم روده، بیماریهای مربوط به روده و یا زخمهای رودهای ظاهر میشود. فرد مبتلا، دچار ضعف و فلج عضلانی شده و همان گونه که ذکر شد، این ضعف از سر شروع میشود و به اندام تحتانی میرود و رفته رفته، تنفس فرد را مختل میکند. طبعا اگر بیمار تحت مراقبتهای پزشک نباشد، احتمال مرگ او بسیار است.
تشخیص بوتولیسم؟
یکی از دلایلی که تشخیص بوتولیسم را دشوار ساخته، شباهت علائم آن با دیگر بیماریهایی است که شناخته و شاید ناشناخته باشد. به دنبال این مساله، پزشکان باید بسیاری از عوامل مختلف را در نظر بگیرند تا بتوانند درصد اشتباه را در تشخیص خود کاهش دهند.
در این میان معاینه جسمی، سیستم عصبی و همچنین سابقه فرد نسبت به اینکه آیا پیش از آن هم دچار بوتولیسم شده یا خیر هم مورد بررسی قرار میگیرد. گاها برای تشخیص بهتر، آزمایشاتی بر روی غذای مصرفی بیمار نیز صورت میگیرد.
روشهای تشخصی بوتولیسم
تشخصی بوتولیسم، کار آسانی نیست، زیرا علائم آن به بیماریهای بسیاری شبیه است. زیرا به عنوان مثال، بیماریهایی مانند سندرم گیلن باره، میاستنی گراویس، واکنشهای دارویی، سکته مغزی یا عفونتهای دستگاه عصبی، عموما علائمی نظیر بوتولیسم دارند.
با این تفاسیر، علائمی وجود دارند که باعث تشخیص و جدا کردن بوتولیسم از سایر بیماری ها هستند. عفونت خون، از جمله علائمی است که باعث تشخیص بوتولیسم میشود که در نوع شیرخوارگی شایع است. همچین، نارسایی رشد هم می تواند از علائم مختص بوتولیسم باشد.
برخی گزارشات، اعلام کردهاند که 5 تا 15 درصد از علل مرگ ناگهانی که در شیرخواران اتفاق میافتد، ناشی از بوتولیسم است. طبعا، در هر فرد مشکوک، آزمایشهای بسیاری برای تشخیص بوتولیسم صورت میگیرد اما اگر فرد، متحل به بوتولیسم تشخیص داده شود، پیش از آن که نتایج اعلام شوند، درمان بر روی او آغاز میشود.
در طول زمانی که پزشک، منتظر نتایج آزمایشگاهی است، شروع به پرسیدن سوالاتی دربارهی آخرین وعدهی غذایی او میکند تا بتواند تشخیص دهد که آیا بیمار مسموم به بوتولیسم هست یا خیر. سپس معاینه فیزیکی بر روی بیمار صورت میگیرد که شامل یکسری بررسیها بر روی سیستم عصبی بیمار است.
علاوه بر تمامی این معاینهها، آزمایشاتی از قبیل سی تی اسکن ، ام.آر.آی (تصویر برداری با رزونانس مغناطیسی)، الکترومیوگرافی (تهیه نوار عصب-عضله برای بررسی کارکرد عضلات) و یا پونکسیون مایع مغزی-نخاعی (نمونه برداری از مایع مغزی-نخاعی) نیز ممکن است انجام شود.
در عین حال از خون فرد بیمار، غذای مشکوکی که بیمار از آن استفاده کرده، مدفوع بیمار و یا سایر نمونه های بیمار، آزمایشهایی گرفته میشود که مقدار سم بوتولیسم یا کلستریدیایی را در آنها بررسی کنند.
این مقاله خوب بود؟ 2
2