آنفولانزای مرغی بیماری است که ویروس آنفلوانزای نوع آ به صورت طبیعی در پرندگان ایجاد می کند. آنفولانزای مرغی در واقع همان آنفولانزای پرندگان است
عفونت پرندگان اهلی، با ویروس های آنفلوانزای مرغی، نشانگانی از عفونت تحت بالینی تا بیماری دستگاه تنفسی، سبب کاهش تولید و بیماری سیستمیک با ۱۰۰ درصد تلفات می شود. پرندگان وحشی، ویروس آنفلوآنزا را در روده های خود بدون ایجاد بیماری حمل میکنند.
انواع آنفلوآنزای مرغی بر اساس شدت بیماری در ماکیان و بوقلمون به دو دسته آنفلوانزای مرغی فوق حاد و آنفلوآنزای مرغی تحت حاد تقسیم میشوند.
ویروسهای آنفلوآنزای مرغی فوق حاد قدرت بیماری زایی زیادی دارند و تلفات آن ها در دسته های طیور به 100 درصد میرسد. در حالی که قدرت بیماری زایی در ویروس های آنفلوآنزای تحت حاد کمتر است. ویروس های فوق حاد در فهرست بیماری های سازمان جهانی بهداشت حیوانات قرار دارند ولی ویروس های تحت حاد در هیچ کدام از فهرست آ و ب قرار ندارند.
علائم آنفولانزای مرغی
دوره نهفته بیماری از 3 روز در پرندگان آلوده شده به صورت طبیعی تا ۱۴ روز در یک دسته است. آنفلوانزای مرغی بر اساس الگوی تلفات، علائم آنفولانزا و جراحات به چهار گروه بالینی قابل تقسیم است:
1. بیماری با شدت زیاد؛ 2. بیماری با شدت متوسط؛ 3. بیماری با شدت کم؛ 4. غیر.
عفونت با ویروس های فوق حاد بیماری با شدت زیاد و عفونت با ویروس های تحت حاد سایر علائم آنفولانزای مرغی را ایجاد می کند.
اولین علائم آنفولانزای مرغی فوق حاد در پرندگان یا بوقلمون شروع ناگهانی تلفات بالاست که طی چند روز به ۱۰۰ درصد می رسد.
علائم دیگر آنفولانزا: توقف تخم گذاری، نشانه های تنفسی، افزایش ترشحات چشمی، سینوزیت، خیز سر و صورت، خون ریزی های زیر پوستی و آبی شدن (سیانور) پوست به ویژه در قسمت سر و ریش، اسهال و گاهی علائم عصبی است.
ویروس های تحت حاد نیز مسئول ایجاد بیماری هستند و سبب افت تخم گذاری، بیماری تنفسی، بیاشتهایی، سینوزیت و تلفات کم رو به افزایش می شوند. نشانه های تنفسی در ویروس فوق حاد کمتر مشهود است.
ابتلای زیاد و تلفات کم از ویژگیهای ویروس تحت حاد است اما ویروس فوق حاد ابتلا و تلفات بسیار بالا در حدود ۵۰ تا ۸۹ درصد ایجاد می کند که گاهی به 100درصد هم میرسد.
انتقال انفولانزای مرغی
انتقال آنفلوانزای مرغی به انسان، از پرنده به انسان، از محیط به انسان و به صورت محدود از انسان به انسان صورت میگیرد.
در خلال شیوع آنفلوانزای مرغی پرندگان، خطر انتقال از طریق تماس با پرنده بیمار یا تماس با سطوح آلوده به ترشحات یا مدفوع پرنده بیمار وجود دارد.
اکثر بیماران، سابقه تماس مستقیم با پرندگان را داشته اند. شواهد بسیار کم و محدودی از انتقال انسان به انسان وجود دارد. البته عده ای معتقدند این وضعیت ممکن است تغییر کند. به دست آوردن اطلاعات وسیع تر در زمینه زیست شناختی و سازوکار انتقال آنفلوانزا ضروری به نظر میرسد، اما مطالعه چنین ویروس کشنده ای در انسان غیر ممکن و در نخستی ها بسیار پرهزینه و از سویی غیر اخلاقی است.
دوره نهفته آنفلوانزای مرغی در انسان 3 تا 10 روز است. نشانه های بالینی گزارش شده در انسان، میتواند از علائم کاملاً مشخص آنفلوانزا مانند تب، سرفه، گلودرد، سردرد، درد عضلات تا عفونت چشمی، ذات الریه دوطرفه، تنگی نفس حاد و التهاب مغز و قلب باشد. اسهال، استفراغ، درد شکمی و خون ریزی از بینی و لثه در بعضی بیماران گزارش شده است.
مرگ 9 تا 10 روز بعد از شروع بیماری اتفاق می افتد و اکثر بیماران در نتیجه نارسایی پیشرفته تنفسی می میرند. میزان مرگ و میر در بیماران بیمارستانی بالاست.
خطرات و مرگ و میر بیماری آنفولانزای مرغی
پیش آگهی بیماری در انسان به شدت عفونت و زیرگونه ویروس آنفلوانزای مرغی بستگی دارد. میزان مرگ و میر در بیمارانی که عفونت H5N1 در آنها تأیید شده است بیش از 50 درصد است.
علت مرگ معمولاً نارسایی تنفسی است. یکی از علل مرگ و میر بالای ویروس آنفلوانزای H5N1، تأخیر در تشخیص و شروع درمان ضد ویروسی است. از آنجا که بسیاری از بیماران مبتلا به موارد خفیف ویروس H5N1 تشخیص داده نمی شوند و یا گزارش نمی شوند احتمال می رود که درصد تلفات ناشی از H5N1 در انسان کمتر از میزان گزارش شده باشد.
راههای تشخیص بیماری آنفولانزای مرغ
نشانه ها و علائم آنفولانزای مرغی، اختصاصی ویروس آنفلوانزای مرغی نیستند؛ بنابراین تشخیص عفونت، نیاز به تأیید آزمایشگاهی دارد.
جداسازی ویروس در تخم مرغ یا کشت سلولی، نشان دادن پروتئین ویروسی یا نوکلئیک اسید ویروس و یا آنتی بادی های ضد ویروس آنفلوانزا از راه های تشخیص عفونت آنفلوانزای مرغی هستند.
آزمایش های سنجش ایمنی سریع، به منظور شناسایی آنتی بادی و آزمایش های مولکولی (PCR) از روشهای متداول تشخیص آنفولانزای مرغی، به شمار می روند.
از بین این روشها، PCR بالاترین میزان حساسیت و ویژگی را دارند و در سالهای اخیر، به صورت وسیعی استفاده میشوند.
آزمایش ممانعت از هماگلوتیناسیون برای شناسایی زیرگونه (HA) و آزمایش ممانعت از نورآمینیداز برای شناسایی زیرگونه NA کاربرد دارد. آزمایش های مربوط به تعیین پادتن مانند آگار ژل ایمونو دیفوزیون، ممانعت از نورآمینیداز و الایزا برای نشان دادن مواجهه قبلی با ویروس آنفلوانزای مرغی در دسته های طیور مناسب هستند.
آزمایش های تشخیص آنفلوانزا در انسان شامل کشت یاخته، واکنش زنجیره ای پلیمراز، آزمایش سریع پادگن و ایمونو فلوئورسانس است.
آزمایشهای سرمشناسی برای تشخیص اولیه بیماری مناسب هستند و به ندرت استفاده میشوند. تشخیص پیش از مرگ با جداسازی ویروس، نشان دادن آر.ان.ای ویروسی یا هر دو روش میسر است.
در عفونت با ویروس آنفلوانزای آ پرندگان، برخلاف ویروس آنفلوانزای آ انسانی تشخیص ویروس و آر.ان.آی ویروسی در نمونه های حلقی بیشتر از نمونه های بینی بوده است.
یافتههای آزمایشگاهی شامل کاهش لکوسیت ها، یاخته های لنفی و پلاکتهای خون به صورت خفیف تا متوسط و افزایش میزان آمینو ترانسفراز سرم است.
گاهی افزایش قندخون، احتمالاً در نتیجه استفاده از کورتیکو استروئید، و افزایش کراتینین هم وجود دارد. در پرتو نگاری (رادیوگرافی) قفسه سینه، ارتشاح منتشر چند کانونی یا لکه ای، ارتشاح بین بافتی و تراکم لوبو لی و چند قطعه ای مشاهده می شود.
این مقاله خوب بود؟ 3
1