بیماری آدیسون یا کم کاری غده فوق کلیه چیست و چه علتی دارد؟

بیماری ادیسون نارسایی غده آدرنال یا کم کاری غده فوق کلیوی (آدرنال) است. این بیماری وضعیت نادری است که به علت تخریب بخش خارجی غده فوق کلیوی، که یکی از غدد دستگاه درون‌ریز است، ایجاد می شود.

از آن جا که آدیسون قابل درمان است، افرادی که دچار این بیماری می شوند، می توانند انتظار طول عمر طبیعی داشته باشند.
غده فوق کلیوی، شامل دو غده است که شبیه به کلاهک‌های مثلثی و پهن، بالای هر کلیه قرار گرفته اند؛ هر یک از آن ها، به دو ناحیه مشخص – “بخش داخلی در قسمت مرکزی” و “بخش قشری در قسمت خارجی” – تقسیم می‌شود؛

بخش قشری که ۸۰ درصد غده فوق کلیوی را تشکیل می دهد، سه نوع هورمون ترشح می‌کند که عبارتند از: هورمون های جنسی، مینرالوکورتیکوئیدها (به ویژه آلدوسترون) و گلوکوکورتیکوئیدها (از جمله کورتیزول یا هیدروکورتیزون).

دانشمندان بر این باورند که این هورمون ها صدها نقش تنظیمی در بدن، از جمله کمک به تنظیم سوخت و ساز، فشار خون، تأثیر انسولین در تجزیه قند و پاسخ التهابی دستگاه ایمنی، ایفا می‌کنند.
در بیماری آدیسون به علت آسیب یا ایجاد بیماری به آهستگی قشر غده فوق کلیوی را تخریب می شود و در نهایت، باعث عدم تولید این هورمون ها می گردد.

تولید کورتیزول در بخش خارجی غده فوق کلیوی انجام میشود و این تولید تحت تنظیم و کنترل از ناحیه ای در مغز به نام هیپوتالاموس قرار دارد؛
هیپوتالاموس، مجموعه ای از سلول های تخصصی است که بسیاری از اعمال بدن را کنترل می کند؛

در صورت نیاز، هیپوتالاموس هورمون خاصی را ترشح می کند که به غده هیپوفیز، فرمان می دهد تا هورمون دیگری، برای تحریک غده فوق کلیوی به منظور تولید بیشتر کورتیزول رها کند.

این سیستم تنظیمی، بسیار مناسب است و در صورتی که متوقف شود ،همانند آنچه که در بیماری آدیسون اتفاق می افتد، و تغییرات گسترده‌ای در بدن، ظاهر می‌شود.

علت ایجاد بیماری آدیسون یا نارسایی غده فوق کلیه

شایع ترین علت بیماری آدیسون، تخریب یا از بین رفتن قسمت خارجی غده فوق کلیوی است.

در بیش از ۷۰ درصد موارد دستگاه ایمنی خود فرد باعث تخریب غده فوق کلیوی می‌شود، به همین علت آدیسون جزو بیماری‌های خود ایمن، طبقه‌بندی می‌شود.
در حدود ۲۰ درصد موارد، بیماری سل سبب تخریب غده فوق کلیوی می‌شود. باقی موارد آدیسون به علت عفونت‌های قارچی، بیماری آمیلوئیدوز یا سرطان رخ می‌دهد.

افرادی که دچار جراحت غده فوق کلیوی می شوند یا افراد مبتلا به بیماری قند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری آدیسون قرار دارند.

این مقاله خوب بود؟ 4 1